پادزهر

پادزهر (به انگلیسی: Antidote) ماده ایست که قادر به بی اثر کردن نوع خاصی از مسمومیت باشد. این اصطلاح در نهایت از ریشه (به یونانی: φάρμακον ἀντίδοτον) (با تلفظ pharmakon antidoton) و به معنای «(دارویی) تجویزشده برای درمان» است. پادزهرهای ضد-انعقادی را برخی مواقع عوامل معکوس‌کننده نامیده‌اند.

پادزهرهایی که برای زهرابه‌های بخصوصی بکار می‌روند، توسط تزریق دوز کمی از سم در بدن یک حیوان، و استخراج پادتن‌های حاصل از بدن جانور ساخته می‌شوند. این فرایند منجر به تولید ضدزهرهایی می‌شود که می‌توان از آن‌ها جهت خنثی نمودن زهر تولیدی از برخی مارها، عنکبوتان ودیگر حیوانات زهردار استفاده کرد. سم برخی از حیوانات، به‌خصوص سموم تولید شده توسط بندپایان (همچون برخی عنکبوتان، کژدم‌ها و زنبورها) فقط زمانی کشنده اند که موجب بروز واکنش‌های آلرژیک و القاء شوک آنافیلاکسی شوند؛ از این‌رو، هیچ «پادزهر» ی برای چنین زهرهایی وجود ندارد؛ با این حال، شوک آنافیلاکتیک ممکن است قابل درمان باشد (مثلاً توسط آدرنالین).

برخی از زهرابه‌های دیگر، هیچ پادزهر شناخته شده‌ای ندارند. به عنوان مثال، آکونیتین (که یک آلکالوئید به شدت سمی مشتق شده از اقونیطون است) هیچ پادزهری ندارد، و نتیجتاً اغلب در صورتی که به میزان کافی به بدن انسان وارد شود، مرگبار خواهد بود.

معرفی

پادزهرها برای مقابله با مصرف بیش از حد داروها و مواد سمی به کار می‌رود. هدف پادزهرها کاهش عوارض سیستمیک داروها و سموم بوده تا حمایت کافی از عملکردهای حیاتی به عمل آید.

روش کار پادزهرها

بعضی پادزهرها با هدف ممانعت از جذب سیستمیک داروها یا سموم صدمه‌رسان و افزایش دفع آن‌ها مانند کربن فعال بکار می‌روند. داروها میزانشان بستگی به مقدار زهر خورده شده دارند تا اثر کافی نمایند.

فهرست مسمومیت‌ها و عوامل پادزهر

جستارهای وابسته

• آنتی توکسین‌ها
• ضدسم
• مارگزیدگی
• رگ‌بند
• پادزهرجهانی

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Antidote». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.