الکل (مخدر)

اتانول

داده‌های بالینی
تلفظ	‎/ˈɛθənɒl/‎
نام‌های دیگر	الکل خالص؛ الکل (USP); الکل نوشیدنی؛ اتانول (JAN); الکل اتیلیک؛ EtOH; اتیل الکل؛ اتیل هیدرات؛ اتیل هیدروکسید؛ اتیلُل؛ الکل دانه ها؛ هیدروکسی اتان؛ متیل کربینول
میزان وابستگی	متوسط
اعتیادآوری	متوسط (10–15%)
روش مصرف دارو	به‌طور متعارف: دهانی غیرمتعارف: تنقیه، تنفسی (به صورت بخار), ریختن در کاسهٔ چشم، دمیدن پودر به داخل بینی، تزریق
گروه دارویی	ضد درد; سرکوب کننده; آرام‌بخش; داروی ضداضطراب; سرخوشی; گیرنده گابا A
کد ATC	V03AZ01
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی	در حالت کلی، قانونی و متعارف در همه جا برای مصرف تفریحی، به جز در بخش‌هایی از خاورمیانه، شمال آفریقا و جنوب آسیا
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی	80%+
پیوند پروتئینی	بسیار ضعیف یا بدون آن
متابولیسم	کبد (90%): • الکل دهیدروژناز • MEOS (CYP2E1)
متابولیت‌ها	استالدهید; استات; استیل-کوآ; کربن دی‌اکسید; ویژگی‌های آب; اتیل گلوکورونید; اتیل سولفات
اثر دارو	غلظت بیشینه: • بازهٔ ۳۰ تا ۹۰ دقیقه • متوسط ۴۵ تا ۶۰ دقیقه • روزه: ۳۰ دقیقه
نیمه‌عمر حذف	معادله سرعت در غلظت‌های معمول: • بازه: 10–34 mg/dL/hour • متوسط (مردان): 15 mg/dL/hour • متوسط (زنان): 18 mg/dL/hr در غلظت‌های بسیار بالا (t1/2): 4.0–4.5 hours
مدت زمان اثر	۶ تا ۱۶ ساعت (مدت زمانی که هنوز آثار آن قابل تشخیص است)
دفع	• بیشتر: سوخت‌وساز (به کربن دی‌اکسید و آب) • کمتر: ادرار، تنفس، عرق‌کردن (5–10%)
شناسه‌ها
نام آیوپاک اتانول
شمارهٔ سی‌ای‌اس	۶۴-۱۷-۵
پاب‌کم CID	۷۰۲
IUPHAR/BPS	۲۲۹۹
دراگ‌بنک	DB00898 Y
کم‌اسپایدر	۶۸۲ Y
UNII	3K9958V90M
KEGG	D00068
ChEBI	CHEBI:۱۶۲۳۶ Y
ChEMBL	ChEMBL۵۴۵ Y
لیگاند بانک داده پروتئین	EOH (PDBe, RCSB PDB)
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیایی	C۲H۶O۱
جرم مولی	۷۰۰۱۴۶۰۶۹۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۴۶٫۰۶۹ g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)	Interactive image
چگالی	۰٫۷۸۹۳ g/cm3 (at 20 °C)
نقطه ذوب	−۱۱۴٫۱۴ ± ۰٫۰۳ درجه سلسیوس (−۱۷۳٫۴۵ ± ۰٫۰۵ درجه فارنهایت)
نقطه جوش	۷۸٫۲۴ ± ۰٫۰۹ درجه سلسیوس (۱۷۲٫۸۳ ± ۰٫۱۶ درجه فارنهایت)
حلالیت در آب	امتزاج‌پذیر میلی‌گرم در میلی‌لیتر (دمای C°۲۰)
SMILES CCO
InChI InChI=1S/C2H6O/c1-2-3/h3H,2H2,1H3 Key:LFQSCWFLJHTTHZ-UHFFFAOYSA-N

الکل که گاهی از آن با نام شیمیایی اش اتانول یاد می‌شود یک مادهٔ سرکوب کننده است. در نوشیدنی‌های الکلی مانند آبجو، شراب و نوشیدنی‌های تقطیری، الکل ماده مؤثره است. الکل قدیمی‌ترین و فراوان‌ترین مخدر تفریحی است که اثراتی مانند مستی ایجاد می‌کند. علاوه بر آن الکل باعث ایجاد شادی، سرخوشی، کاهش اضطراب، اجتماعی تر شدن، آرامش، آسیب به قدرت شناخت، حافظه، کنترل حرکتی و کارکرد حواس و ضعف عمومی در کارکرد دستگاه عصبی مرکزی می‌شود. اتانول تنها یکی از انواع بسیار الکل است اما تنها گونه ای از الکل است که در نوشیدنی‌های الکلی یافت می‌شود یا اینکه بیشتر برای مصرف تفریحی کاربرد دارد. متانول و ایزوپروپیل الکل نسبت به اتانول بسیار سمی اند و می‌توانند کشنده باشند.