سه گانه ورزشکار زن
سه گانه ورزشکار زن که اخیراً به نام «کمبود انرژی در ورزش» (RED-S) نیز شناخته می‌شود بیماری است که شامل سه عامل خورد و خوراک بیمارگونه، آمنوره ورزشی و پوکی استخوان است. معمولاً این بیماری به دلیل تلاش بیش از حد ورزشکار برای کاهش چربی و تمرین بیش از حد رخ می‌دهد. این بیماری خطرناک بوده و دارای تبعات طولانی مدت و حتی خطر مرگ است.
RED-S نام گسترده‌تر و جامع‌تری برای چیزی است که قبلاً به عنوان سه‌گانه ورزشکار زن (یا به سادگی سه‌گانه) شناخته می‌شد، که وضعیتی بود که در زنان شرکت کننده در ورزش‌هایی مشاهده می‌شد که بر لاغری یا وزن کم بدن تأکید می‌کردند. از آنجایی که اجزای غیر مرتبط با قاعدگی گاهی در مردان نیز دیده می‌شود، اخیراً نام به اصطلاح RED-S تغییر یافت.
طبقه‌بندی
RED-S که قبلاً به عنوان سه گانه ورزشکار زن شناخته می‌شد، سندرمی از سه وضعیت مرتبط است؛ بنابراین، اگر یک ورزشکار از یک عنصر سه گانه رنج می‌برد، احتمالاً از دو جزء دیگر سه گانه نیز رنج می‌برد.
با افزایش مشارکت زنان در ورزش، بروز سه گانه اختلالات خاص زنان - سه گانه ورزشکار زن - نیز افزایش یافته‌است. سه گانه ورزشکار زن و ارتباط آن با دو و میدانی در دهه ۱۹۸۰ با افزایش شیوع در این دوره شناسایی شد و علائم، عوامل خطر، علل و درمان‌ها به‌طور عمیق مورد مطالعه قرار گرفت و ارتباط آنها ارزیابی شد. این عارضه در ورزش‌هایی که بر لاغری تأکید دارند، مانند دویدن کراس کانتری، ژیمناستیک و اسکیت بازی رایج است. بسیاری از کسانی که از سه گانه رنج می‌برند، به نوعی ورزش می‌کنند تا کاهش وزن و لاغری را افزایش دهند. ورزش‌های رقابتی که این لاغری بدنی را تقویت می‌کنند ممکن است منجر به اختلال در غذا خوردن شود و منشأ سه‌گانه ورزشکار زن باشد.
برای برخی از زنان، این اختلال می‌تواند عواقب سلامتی زیادی داشته باشد. علاوه بر این، برای برخی از ورزشکاران زن رقابتی، مشکلاتی مانند عزت نفس پایین، گرایش به کمال گرایی و استرس خانواده، آنها را در معرض خطر اختلال خوردن قرار می‌دهد.
علائم و نشانه‌ها
علائم بالینی RED-S ممکن است شامل اختلال در غذا خوردن، خستگی، ریزش مو، سردی دست‌ها و پاها، خشکی پوست، کاهش وزن قابل توجه، افزایش زمان بهبودی ناشی از جراحات (مانند کبودی‌های طولانی مدت)، افزایش بروز شکستگی استخوان و قطع قاعدگی باشد. ورزشکاران مبتلا همچنین ممکن است با عزت نفس پایین و افسردگی دست و پنجه نرم کنند.
در معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است علائم زیر را نیز مشاهده کند: افزایش کاروتن در خون، کم خونی، افت فشار خون ارتواستاتیک، بی نظمی الکترولیت، هیپواستروژنیسم، آتروفی واژن، و برادی کاردی.
یک ورزشکار ممکن است نشانه‌هایی از محدودیت غذایی را نشان دهد، اما معیارهای بالینی اختلال خوردن را برآورده نکند. همچنین ممکن است اختلالات ظریف قاعدگی، مانند تغییر در طول چرخه قاعدگی، عدم تخمک گذاری، یا نقص فاز لوتئال را نشان دهند، اما هنوز آمنوره کامل ایجاد نکرده‌اند. به همین ترتیب، تراکم استخوان یک ورزشکار ممکن است کاهش یابد، اما ممکن است هنوز به زیر محدوده طبیعی منطبق با سن او نزول نکرده باشد. این علائم را می‌توان «مخفی» در نظر گرفت، زیرا هیچ‌یک از علائم ممکن است به اندازه کافی شدید نباشد که به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشد و باعث شود که سه گانه مورد توجه قرار نگیرد یا درمان نشود.
اختلال در غذا خوردن
در دسترس بودن انرژی به عنوان انرژی دریافتی منهای انرژی مصرف شده تعریف می‌شود. انرژی از طریق مصرف غذا دریافت می‌شود. بدن ما انرژی را از طریق عملکرد طبیعی و همچنین از طریق ورزش مصرف می‌کند. در مورد سه گانه ورزشکار زن، کمبود انرژی ممکن است به دلیل اختلالات خوردن باشد، اما لزوماً اینطور نیست. ورزشکاران ممکن است با انجام تمرینات بیشتر بدون تغییر همزمان در عادات غذایی، کمبود انرژی را تجربه کنند، یا ممکن است مصرف انرژی خود را افزایش دهند و در عین حال کمتر غذا بخورند. اختلال در غذا خوردن به دلیل دریافت کالری کم یا در دسترس بودن کم انرژی در میان این وضعیت تعریف می‌شود.
در حالی که اکثر ورزشکاران معیارهای بالینی برای تشخیص اختلال خوردن مانند بی اشتهایی عصبی یا پرخوری عصبی را ندارند، بسیاری از آنها عادات غذایی نامنظم مانند روزه داری و همچنین اجتناب از انواع خاصی از مواد غذایی را که ورزشکار فکر می‌کند «بد» هستند، نشان می‌دهند. مانند غذاهای حاوی چربی). عوامل متعددی وجود دارد که در تشویق ورزشکاران به هدف داشتن تیپ بدنی لاغرتر، مانند فرهنگ و فرد، نقش دارند. نمونه‌های شدیدتر از عادات غذایی نامنظم ممکن است شامل پرخوری باشد. پاکسازی؛ و استفاده از قرص‌های رژیمی، ملین‌ها، مدرها و تنقیه.
ورزشکار با محدود کردن رژیم غذایی خود، ممکن است مشکل کمبود انرژی خود را بدتر کند. داشتن انرژی کم در رژیم غذایی ناشی از ورزش بیش از حد و/یا محدودیت‌های غذایی، انرژی بسیار کمی را برای بدن برای انجام عملکردهای طبیعی مانند حفظ یک چرخه قاعدگی منظم یا تراکم استخوان سالم باقی می‌گذارد.
آمنوره
آمنوره که به عنوان توقف چرخه قاعدگی زنان برای بیش از سه ماه تعریف می‌شود، دومین اختلال در سه گانه است. نوسانات وزن ناشی از محدودیت‌های غذایی و/یا ورزش بیش از حد بر برون ده هورمون‌های گنادوتروپیک هیپوتالاموس تأثیر می‌گذارد. هورمون‌های گنادوتروپیک رشد غدد جنسی و ترشح هورمون‌های جنسی را تحریک می‌کنند. (به عنوان مثال هورمون آزاد کننده گنادوتروپین، هورمون لوتنیزه کننده و هورمون محرک فولیکول. این هورمون‌های گنادوتروپیک در تحریک ترشح استروژن از تخمدان‌ها نقش دارند. بدون ترشح استروژن، چرخه قاعدگی مختل می‌شود. ورزش شدید و نخوردن کالری کافی می‌تواند منجر به کاهش استروژن شود، هورمونی که به تنظیم چرخه قاعدگی کمک می‌کند. در نتیجه، ممکن است قاعدگی نامنظم شود یا به‌طور کلی متوقف شود.
دو نوع آمنوره وجود دارد. گفته می‌شود زنی که عادت ماهانه خود را شروع کرده و سپس قاعدگی خود را برای نود روز یا بیشتر متوقف می‌کند، آمنوره ثانویه دارد. در مورد RED-S، اکثر موارد آمنوره ثانویه به آمنوره عملکردی هیپوتالاموس (FHA) نسبت داده می‌شود، یک مکانیسم تطبیقی برای حفظ انرژی برای بقا و فرآیندهای حیاتی به جای تولید مثل زمانی که تعادل انرژی پایین است. آمنوره اولیه با قاعدگی تأخیری (شروع قاعدگی در دوران بلوغ) مشخص می‌شود. تأخیر در قاعدگی ممکن است با تأخیر در ایجاد خصوصیات جنسی ثانویه همراه باشد.
پوکی استخوان
پوکی استخوان توسط مؤسسه ملی بهداشت به عنوان «یک اختلال اسکلتی که با کاهش قدرت استخوان مشخص می‌شود و فرد را مستعد افزایش خطر شکستگی می‌کند» تعریف می‌شود. سطوح پایین استروژن و تغذیه نامناسب، به ویژه مصرف کم کلسیم، می‌تواند منجر به پوکی استخوان، سومین جنبه از سه گانه شود. این وضعیت می‌تواند حرفه یک ورزشکار زن را خراب کند زیرا ممکن است منجر به شکستگی استرس و آسیب‌های دیگر شود.
بیماران دارای سه ورزشکار زن به دلیل هیپوستروژنمیا یا سطوح پایین استروژن به پوکی استخوان مبتلا می‌شوند. با کمبود استروژن، استئوکلاست‌ها بیشتر عمر می‌کنند و بنابراین می‌توانند استخوان بیشتری را جذب کنند. در پاسخ به افزایش تحلیل استخوان، تشکیل استخوان افزایش می‌یابد و حالت چرخش بالا ایجاد می‌شود که منجر به از دست دادن استخوان و سوراخ شدن صفحات ترابکولار می‌شود. همان‌طور که استئوکلاست‌ها استخوان را تجزیه می‌کنند، بیماران شاهد کاهش تراکم معدنی استخوان هستند. تراکم مواد معدنی استخوانی پایین استخوان‌ها را شکننده تر می‌کند و در نتیجه مستعد شکستگی می‌شود. از آنجایی که ورزشکاران فعال هستند و استخوان‌های آنها باید استرس مکانیکی را تحمل کنند، احتمال شکستگی استخوان به ویژه زیاد است.
علاوه بر این، از آنجایی که کسانی که از سه گانه ورزشکار زن رنج می‌برند رژیم غذایی خود را نیز محدود می‌کنند، ممکن است مقادیر کافی ویتامین و مواد معدنی را که به تراکم استخوان کمک می‌کند، مصرف نکنند. دریافت نکردن کلسیم یا ویتامین D کافی مشکل استخوان‌های ضعیف را تشدید می‌کند.
اکنون تصور می‌شود که توده استخوانی بین ۱۸ تا ۲۵ سالگی به اوج خود می‌رسد؛ بنابراین، رفتارهایی که منجر به تراکم استخوان پایین در جوانی می‌شود، می‌تواند برای سلامت استخوان یک ورزشکار در طول زندگی وی مضر باشد.
علاوه بر این، تخمک گذاری راه اصلی تولید هورمون پروژسترون در زنان است. هنگامی که یک تخمک از تخمدان آزاد می‌شود، ساختار باقی مانده به جسم زرد تبدیل می‌شود. جسم زرد هورمون پروژسترون را در طی ۱۰ تا ۱۶ روز فاز لوتئال ساطع می‌کند. بدون تجربه چرخه‌های قاعدگی منظم و تخمک گذاری، زن در مرحله لوتئال چرخه خود هورمون پروژسترون ترشح نمی‌کند. پروژسترون به‌طور مستقیم استئوبلاست‌ها را برای ساختن استخوان جدید تحریک می‌کند؛ بنابراین اگر زن تخمک گذاری نداشته باشد، پروژسترون تولید نمی‌کند و این فرصت را برای تحریک رشد استخوان جدید از دست می‌دهد.
علل
ژیمناستیک، اسکیت، باله، شیرجه، شنا و دوی مسافت طولانی نمونه‌هایی از ورزش‌هایی هستند که بر وزن کم بدن تأکید دارند. این سه گانه بیشتر در ورزش‌های زیبایی شناختی مانند این ورزش‌ها در مقابل ورزش‌های توپ بازی دیده می‌شود. زنانی که در این ورزش‌ها شرکت می‌کنند ممکن است در معرض افزایش خطر ابتلا به سه گانه ورزشکار زن باشند.
ورزشکارانی که بیشتر در معرض خطر کمبود انرژی هستند، کسانی هستند که دریافت انرژی از رژیم غذایی را محدود می‌کنند، برای مدت طولانی ورزش می‌کنند، گیاهخوار هستند و انواع غذایی را که می‌خورند محدود می‌کنند. به نظر می‌رسد بسیاری از عوامل در ایجاد رفتارهای غذایی نابسامان و اختلالات بالینی خوردن نقش دارند. رژیم غذایی یک نقطه ورود رایج است و علاقه بر نقش عوامل محیطی و اجتماعی، استعداد روانی، اعتماد به نفس پایین، اختلال در عملکرد خانواده، سوء استفاده، عوامل بیولوژیکی و ژنتیک متمرکز شده‌است. عوامل اضافی برای ورزشکاران عبارتند از شروع زودهنگام تمرینات ورزشی خاص و رژیم غذایی، آسیب دیدگی و افزایش ناگهانی حجم تمرین. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که نمرات نگرش منفی بیشتری در رشته‌های ورزشی حامی لاغری هستند. رفتارهای غذایی نابسامان از عوامل خطر برای اختلالات خوردن هستند.
رفتار
علت اصلی سه گانه ورزشکار زن، عدم تعادل بین انرژی دریافتی به بدن (از طریق تغذیه) و انرژی مصرف شده توسط بدن (از طریق ورزش) است. درمان شامل اصلاح این عدم تعادل با افزایش کالری در رژیم غذایی یا کاهش کالری سوزانده شده توسط ورزش به مدت ۱۲ ماه یا بیشتر است. افراد دارای سه گانه ورزشکار زن باید از یک تیم چند رشته‌ای شامل پزشک، متخصص تغذیه و مشاور سلامت روان تحت درمان قرار گیرند و از خانواده، دوستان و مربی خود حمایت کنند.
از آنجا که یکی از علائم سه گانه ورزشکار زن، اختلال در عملکرد قاعدگی است، برخی از پزشکان ممکن است داروهای ضدبارداری خوراکی را توصیه کنند، زیرا این قرص‌ها چرخه قاعدگی را تنظیم می‌کنند. با این حال، علت اصلی اختلال قاعدگی عدم تعادل انرژی است و استفاده از قرص‌ها برای تنظیم چرخه قاعدگی بدون تغییر در رژیم غذایی و رفتار احتمالاً کمبود غذا را پنهان کرده و درمان مناسب را به تأخیر می‌اندازد. زنی که برای درمان اختلال قاعدگی بدون اصلاح این عدم تعادل انرژی از داروهای ضدبارداری استفاده می‌کند، تراکم استخوان را از دست می‌دهد.
ورزش کمتر
ادامه حضور در تمرینات و مسابقات به سلامت جسمی و روحی ورزشکار بستگی دارد. ورزشکارانی که کمتر از ۸۰ درصد وزن ایده‌آل خود وزن دارند ممکن است نتوانند با خیال راحت شرکت کنند.
ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی از افرادی که دارای سه گانه ورزشکار زن هستند، خواسته می‌شود تا ۱۰ تا ۱۲ درصد مدت زمان ورزش را کاهش دهند.
خوردن بیشتر
در دسترس بودن انرژی کم با یا بدون اختلالات خوردن، آمنوره عملکردی هیپوتالاموس، و پوکی استخوان، به تنهایی یا در ترکیب، خطرات سلامتی قابل توجهی را برای دختران و زنان فعال بدنی به همراه دارد. پیشگیری، شناخت و درمان این شرایط بالینی باید در اولویت کسانی باشد که با ورزشکاران زن کار می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که آنها از مزایای ورزش منظم به حداکثر می‌رسند.
به بیماران توصیه می‌شود با یک متخصص تغذیه کار کنند که می‌تواند وضعیت تغذیه آنها را کنترل کند و به بیمار کمک کند تا برای رسیدن به وزن هدف سالم تلاش کند. بیماران همچنین باید با یک روانپزشک یا روانشناس برای رسیدگی به جنبه‌های روانشناختی سه گانه ملاقات کنند. بنابراین، مهم است که مربیان و مربیان از وضعیت ورزشکار آگاه شوند و بخشی از بهبود او باشند.
دارو
بیماران نیز گاهی اوقات تحت درمان دارویی قرار می‌گیرند. برای القای قاعدگی و بهبود تراکم استخوان، پزشکان ممکن است استروژن یا پروژسترون تکرارشونده را تجویز کنند که برای درمان زنان یائسه استفاده می‌شود. همچنین ممکن است بیماران از داروهای ضدبارداری خوراکی استفاده کنند تا دوره‌های منظم را تحریک کنند. علاوه بر هورمون درمانی، مکمل‌های غذایی ممکن است توصیه شود. پزشکان ممکن است مکمل‌های کلسیم را تجویز کنند. همچنین ممکن است از مکمل‌های ویتامین D استفاده شود زیرا این ویتامین به جذب کلسیم کمک می‌کند.بیس فسفونات‌ها و کلسی تونین که برای درمان بزرگسالان مبتلا به پوکی استخوان استفاده می‌شوند، ممکن است تجویز شوند، اگرچه اثربخشی آنها در نوجوانان هنوز ثابت نشده‌است. در نهایت، اگر توسط معاینه روانپزشکی نشان داده شود، ممکن است ورزشکار آسیب دیده داروهای ضد افسردگی و در برخی موارد بنزودیازپین‌ها تجویز شود تا به کاهش ناراحتی شدید در زمان غذا کمک کند.
پیش‌بینی
در دسترس بودن کم انرژی، با یا بدون اختلال غذا خوردن، می‌تواند سلامت را مختل کند. مشکلات روانی مرتبط با اختلالات خوردن شامل عزت نفس پایین، افسردگی و اختلالات اضطرابی است. عوارض پزشکی شامل سیستم‌های قلبی عروقی، غدد درون ریز، تولید مثل، اسکلتی، گوارشی، کلیوی و عصبی مرکزی می‌شود. پیش آگهی بی اشتهایی عصبی با افزایش شش برابری نرخ مرگ و میر استاندارد در مقایسه با جمعیت عمومی بسیار بد است. در یک مطالعه، ۵٫۴ درصد از ورزشکاران مبتلا به اختلالات خوردن، اقدام به خودکشی را گزارش کردند. اگرچه ۸۳ درصد از بیماران مبتلا به بی اشتهایی عصبی تا حدی بهبود می‌یابند، اما میزان بازیابی مداوم وزن، عملکرد قاعدگی و رفتار غذایی تنها ۳۳ درصد است.
زنان آمنوره به دلیل عدم رشد فولیکول تخمدان، تخمک گذاری و عملکرد لوتئال می‌توانند نابارور باشند. پیامدهای هیپواستروژنیسم که در ورزشکاران آمنوره دیده می‌شود شامل اختلال در اتساع عروق شریانی وابسته به اندوتلیوم است که باعث کاهش پرفیوژن عضله در حال کار، اختلال در متابولیسم اکسیداتیو عضلات اسکلتی، افزایش سطح کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم و خشکی واژن می‌شود.
به دلیل تراکم معدنی استخوان کم که با تجمع تعداد سیکل‌های قاعدگی از دست رفته کاهش می‌یابد و از دست دادن BMD ممکن است به‌طور کامل قابل برگشت نباشد. شکستگی‌های استرسی بیشتر در زنان فعال بدنی با بی‌نظمی قاعدگی و/یا BMD پایین اتفاق می‌افتد که خطر نسبی شکستگی استرسی در ورزشکاران آمنوره دو تا چهار برابر بیشتر از ورزشکاران آمنوره است. شکستگی‌ها همچنین در شرایط کمبود مواد مغذی و BMD پایین رخ می‌دهد.
جامعه و فرهنگ
آکادمی اطفال آمریکا و AAFP معتقدند که ورزش مهم است و باید در دختران برای سلامتی و لذت ترویج شود. با این حال، پزشکان اطفال باید مراقب مشکلات سلامتی باشند که ممکن است در ورزشکاران زن رخ دهد. مسائل مربوط به سلامت در مورد این موضوع جدی است و همان‌طور که قبلاً نشان داده شد می‌تواند منجر به مشکلات بهداشتی متعددی شود. طرح درمان به شدت اختلال بستگی دارد، با این حال برخی از انواع درمان برای پیشرفت موفقیت‌آمیز به سمت وضعیت سلامت بهتر مفید نشان داده شده‌است. واضح است که بسیاری از مشکلات سلامتی به دلیل اختلال در غذا خوردن ایجاد می‌شود.
مربیان از مشارکت فعال در درمان اختلالات خوردن منصرف می‌شوند. علاوه بر تضاد منافع، مربیان ممکن است به ورزشکاران فشار بیاورند و به‌طور بالقوه اجزای سه گانه ورزشکار زن را تداوم بخشند. به عنوان مثال، در حفظ جایگاه خود در تیم یا ادامه حمایت بورسیه، یک ورزشکار زن ممکن است احساس کند مجبور است بیش از حد تمرین کند یا غذا خوردن را محدود کند.