جنس (زیست‌شناسی)

جنس ویژگی نر یا ماده در جاندارانی است که گونه‌ها را از طریق تولیدمثل جنسی تکثیر می‌کنند. بسیاری از گیاهان و تقریباً همه جانوران از تولید مثل جنسی بهره می‌برند. جانوران معمولاً متحرک هستند و برای جفت‌گیری به دنبال شریک جنس مخالف می‌روند. جانوران آبزی می‌توانند با به کارگیری لقاح خارجی جفت‌گیری کنند، در حالی که بیشتر جانوران خشکی‌زی مانند خزندگان، پرندگان و پستانداران از جمله انسان از لقاح داخلی بهره می‌برند. گیاهان عموماً بی‌حرکت هستند و در گیاهان دانه‌دار تولیدمثل جنسی به گرده‌افشانی وابسته است ، یا از طریق خودگرده‌افشانی، یا از طریق دگرگرده‌افشانی با گیاهان دیگر از همان گونه.

چگونگی تعیین جنس

انسان‌ها و دیگر پستانداران دارای دو کروموزوم جنسی به نام X و Y هستند . ماده‌ها دارای دو کروموزوم X و نرها دارای کروموزوم X و همچنین Y هستند .

تخمک‌ها دارای یک کروموزوم X هستند ، در حالی که سلول های اسپرم حاوی کروموزوم X و Y هستند که اگر تخمک دارای کروموزوم X توسط اسپرمی که دارای کروموزوم X است بارور شود فرزند ماده خواهد بود و اگر توسط اسپرمی با کروموزوم Y بارور شود فرزند نر خواهد بود یعنی جنس ماده دربر گیرنده دو کروموزوم XX و جنس نر دارای دو کروموزوم XY است که این نشان‌دهنده آن است که نر هنگام لقاح جنسیت فرزندان را تعیین می‌کند.

در جانوران دیگر سیستم‌های تعیین جنسیت مختلف هم وجود دارد مانند سیستم ZW در پرندگان و سیستم تعیین جنسیت X0 در حشرات و سیستم‌های مختلف محیطی در خزندگان و سخت‌پوستان و همچنین قارچ‌ها ممکن است دارای سیستم‌های جفت‌گیری پیچیده آللی باشند، با جنسیت‌هایی که به‌طور دقیق به عنوان نر، ماده و یا هرمافرودیتی شناخته نمی‌شوند.