ابی دوکسیم (به انگلیسی: Obidoxime) یک عضو از خانوادهٔ اکسیم (oxime) است که در درمان مسمومیت با گاز اعصاب مورد استفاده قرار میگیرد. اکسیمها داروهای شناخته شدهای هستند که توانایی خنثی کردن اثر سموم ارگانوفسفرهها را (از طریق تأثیر بر آنزیم استیل کولین استراز acetylcholinesterase یا(AChE) دارند.
آنزیم استیل کولین استراز آنزیمی است که استیل کولین را، پس از ایجاد تحریک مورد نیاز در سلول عصبی بعدی، از پایانهٔ پس سیناپسی حذف میکند. پس اگر این آنزیم مهار شود، استیل کولین پس از تحریک حذف نمیشود و تحریکهای مکرری ایجاد میشوند که نتیجهٔ آنها انقباضات عضله و فلج خواهد بود.
ارگانوفسفاتها (همانند گازهای اعصاب و حشره کشهای ارگانوفسفره) مهارکنندههای به خوبی شناخته شدهٔ استیل کولین استراز بهشمار میآیند. آنها به یک محل خاص در این آنزیم متصل میشوند و از عملکرد معمول آن با تغییر در گروهOH روی باقیماندهٔ اسیدآمینهٔ سرین serine و نیز با پروتون گذاری protonating (نیتروژن کواترنری، R۴N +) در نزدیکی اتم نیتروژن واقع درباقیماندهٔ اسیدآمینه هیستیدین (histidine)، جلوگیری میکنند.
فعالیت
اکسیمهایی مانند ابی دوکسیم، پرالیدوکسیم pralidoxime و آسوکسیم asoxime (معروف به اچ آی سیکس یا HI-۶) به منظور بازگرداندن عملکرد آنزیم مورد استفاده قرار میگیرند. آنها نسبت به آنزیم میل بیشتری برای باقیماندهٔ فسفاتهای آلی(ارگانیک) دارند و قادر به حذف گروه فسفات، بازگرداندن گروه OH به آمینواسید سرین و تبدیل و بازگرداندن نیتروژن از شکل هیستیدین به شکل R۳N خود(نیتروژن ترشیاری یا نیتروژن عالی) هستند. نتایج حاصل از بهبودی کامل آنزیمی و ترکیبات فسفات - اکسیم در ارگانیسم (موجود زنده) از طریق ادرار حذف میشوند.
عوارض جانبی
اکسیمهایی شبیه ابی دوکسیم دارای عوارض جانبی زیر هستند : آسیب کبدی، صدمه به کلیه، حالت تهوع، استفراغ. ولی این داروها آنتی دوتهای بسیار کارآمدی در درمان مسمومیت با گازهای عصبی محسوب میشوند. معمولاً درمان مسمومیت ارگانوفسفرهها بااستفاده از آتروپین atropine که داروی در دسترستری است آغاز میشود، تا از سرعت عمل سم بکاهد و زمان بیشتری برای درخواست نمودن اکسیم را در اختیار بگذارد.
|
|
mAChRها |
آگونیستها |
|
آنتاگونیستهای |
- ۳-شینوکلیدینولبنزینات
- 4-DAMP
-
آکلیدینیوم برومید (+فورموترول)
- آبدیترول
- AF-DX 250
- AF-DX 384
- امبوتونیومبرمید
- آنیزودامین
- آنیزودین
-
Antihistamines (first-generation) (e.g., برومفنیرامین, بوکلیزین, captodiame, کلرفنیرامین, سیناریزین, کلماستین, سیپروهپتادین, دیمن هیدرینات, دیمتیندن, دیفنهیدرامین, دوکسیلامین, مکلیزین, مکیتازین, پرلاپین, فنیندامین, فنیرامین, فنیلتولوکسامین, پرومتازین, پروپیومازین, تریپرولیدین)
- AQ-RA 741
- آتروپین
- آتروپین
-
آنتیسایکوتیک آتیپیکs (e.g., کلوزاپین, fluperlapine, الانزاپین (+fluoxetine), rilapine, کوئتیاپین, تنیلاپین, زوتهپین)
- بناکتیزین
- بنزاتروپین (بنزتروپین)
- بنزیلون
- خردل بنزیلیل کولین
- بنزیدامین
- BIBN 99
- بیپریدن
- Bornaprine
- Camylofin
- CAR-226,086
- CAR-301,060
- CAR-302,196
- CAR-302,282
- CAR-302,368
- CAR-302,537
- CAR-302,668
- کارامیفن
- Cimetropium bromide
- کلیدینیوم بروماید
- کلوپراستین
- CS-27349
- سیکلوبنزاپرین
- سیکلوپنتولات
- داریفناسین
- DAU-5884
- Desfesoterodine
- دکستیمید
- DIBD
- دی سیکلومین
- دی هگزی ورین
- دیفمرین
- دیفمانیل متیلسولفات
- Ditran
- Drofenine
- EA-3167
- EA-3443
- EA-3580
- EA-3834
- Emepronium bromide
- Etanautine
- Etybenzatropine (ethybenztropine)
- Fenpiverinium
- Fentonium bromide
- فسوترودین
- فلاووکسات
-
گلیکوپیرونیوم برومید (+beclometasone/formoterol, +indacaterol)
- Hexahydrodifenidol
- Hexahydrosiladifenidol
- Hexbutinol
- هگزوسیکلیوم
- Himbacine
- HL-031,120
- هماتروپین
- Imidafenacin
-
ایپراتروپیوم بروماید (+salbutamol)
- ایزوپروپامید
- J-104,129
- هیوسیامین
- مامبا
- مامبا
- Mazaticol
- مبورین
- Meladrazine
- مپنزولات
- متانتلین
- Methoctramine
- Methylatropine
- Methylhomatropine
- Methylscopolamine
- Metixene
- Muscarinic toxin 7
- N-Ethyl-3-piperidyl benzilate
- N-Methyl-3-piperidyl benzilate
- Nefopam
- اکتاتروپین متیلبرماید (آنیزوتروپین متیل بروماید)
- اورفنادرین
- Otenzepad (AF-DX 116)
- Otilonium bromide
- اکساپیوم یدید
- Oxitropium bromide
- اکسیبوتینین
- اکسیفن سیکلیمین
- اکسیفنونیوم برمید
- PBID
- PD-102,807
- PD-0298029
- پنتینات
- پتیدین
- pFHHSiD
- Phenglutarimide
- فنیلتولوکسامین
- پیپنزولات برمید
- Piperidolate
- پیرنزپین
- Piroheptine
- پیزوتیفن
- پولدین
- Pridinol
- پریفینیوم برمید
- پروسیکلیدین
- پروفنامین
- پروپانتلین
- پروپیورین
- کینیدین
- Revefenacin
- روسیورین
- RU-47,213
- SCH-57,790
- SCH-72,788
- SCH-217,443
- هیوسین
- هیوسین ان بوتیل بروماید
- Silahexacyclium
- Sofpironium bromide
- سولیفناسین
-
SSRIs (e.g., femoxetine, پاروکستین)
- تلنزپین
- ترودیلین
-
ضدافسردگیهای چهارحلقهایs (e.g., آموکساپین, ماپروتیلین, میانسرین, میرتازاپین)
- تیمونیوم یدید
- Timepidium bromide
- تیوتروپیوم برمید
- Tiquizium bromide
- توفناسین
- تولترودین
-
ضدافسردگیهای سهحلقهایs (e.g., آمیتریپتیلین (+perphenazine), آمیتریپتیلیناکسید, بوتریپتیلین, سیدوکسپین, کلومیپرامین, دزپپرامین, desmethyldesipramine, دی بنزپین, دوسولپین, دوکسپین, ایمیپرامین, لوفپرامین, نیتروکسازپین, northiaden (desmethyldosulepin), نورتریپتیلین, پروتریپتیلین, کینوپرامین, تریمیپرامین)
- Tridihexethyl
- تری هگزیفنیدیل
- Trimebutine
- Tripitamine (tripitramine)
- Tropacine
- تروپاتپین
- تروپیکامید
- تروسپیوم کلرید
-
ضدروانپریشی تیپیکالs (e.g., کلرپرومازین, کلرپروتیکسن, سیاممازین, لوکساپین, مزوریدازین, تیوریدازین)
-
Umeclidinium bromide (+vilanterol)
- WIN-2299
- گزانوملین
- Zamifenacin
|
|
پیشماده (و پیشداروها)
|
|
|
|
nAChRها |
آگونیستها (و PAMها) |
- 5-HIAA
- 6-Chloronicotine
- A-84,543
- A-366,833
- A-582,941
- A-867,744
- ABT-202
- ABT-418
- ABT-560
- ABT-894
- استیلکولین
- Altinicline
- Anabasine
- Anatabine
- آناتوکسین-ای
- AR-R17779
- بفنیوم هیدروکسی نفتوات
- بوتینولین
- بوتیریلکولین
- کارباکول
- کولین
- Cotinine
- سایتیزین
- دکامتونیوم
- Desformylflustrabromine
- Dianicline
- Dimethylphenylpiperazinium
- Epibatidine
- Epiboxidine
- اتانول (الکل)
- Ethoxysebacylcholine
- EVP-4473
- EVP-6124
- گالانتامین
- GTS-21
- Ispronicline
- آیورمکتین
- JNJ-39393406
- لوامیزول
- لوبلین (آلکالوئید)
- MEM-63,908 (RG-3487)
- Morantel
-
نیکوتین (تنباکو)
- NS-1738
- PHA-543,613
- PHA-709,829
- PNU-120,596
- PNU-282,987
- Pozanicline
- پیرانتل
- Rivanicline
- RJR-2429
- Sazetidine A
- SB-206553
- Sebacylcholine
- SIB-1508Y
- SIB-1553A
- SSR-180,711
- Suberyldicholine
- Suxamethonium (succinylcholine)
- Suxethonium (succinyldicholine)
- TC-1698
- TC-1734
- TC-1827
- TC-2216
- مکامیلآمین
- TC-5619
- TC-6683
- Tebanicline
- Tribendimidine
- تروپیسترون
- UB-165
- وارنیکلین
- WAY-317,538
- XY-4083
|
آنتاگونیستها (و NAMها) |
|
|
پیشماده (و پیشدارو)
|
|
|
|