ملا عمر

ملا عمر
ملا عمر در سال ۱۳۵۸
نخستین رهبر امارت اسلامی افغانستان
دوره مسئولیت ۲۷ سپتامبر ۱۹۹۶ – ۱۳ نوامبر ۲۰۰۱
معاون رئیس‌جمهور	محمد ربانی عبدالکبیر
پس از	برهان‌الدین ربانی (به عنوان رئیس‌جمهور افغانستان)
پیش از	احمد شاه مسعود (به عنوان وزیر دفاع افغانستان)
نخستین رهبر طالبان
پس از	ایجاد جایگاه
پیش از	اختر محمد منصور
اطلاعات شخصی
زاده	محمد عُمر ۱۳۳۹ خورشیدی روستای چاه‌همت در ولسوالی خاک‌ریز ولایت قندهار
درگذشته	۴ ثور/اردیبهشت ۱۳۹۲ (به نقل از دولت افغانستان) بیمارستانی در کراچی، پاکستان
ملیت	افغانستان
حزب سیاسی	حرکت انقلاب اسلامی افغانستان طالبان
روابط	فرزند مولوی غلام نبی آخوند فرزند ملا محمد رسول آخوند فرزند مولوی محمد أیاز
فرزندان	ملا محمد یعقوب (فرزند ارشد)
پیشه	ملا، نظامی، سیاستمدار
قومیت	پشتون
خدمات نظامی
درجه	رهبر طالبان افغانستان
جنگ‌ها/عملیات‌	جنگ بر ضد اتحاد جماهیر شوروی جنگ‌های داخلی افغانستان جنگ افغانستان جنگ در شمال‌غرب پاکستان

محمد عُمر معروف به مُلّا عمر (زاده: ۱۳۳۹ در روستای چاه‌همت ولسوالی خاکریز، ولایت قندهار - درگذشتهٔ: ۴ ثور/اردیبهشت ۱۳۹۲) رهبر طالبان افغانستان بود که از سال ۱۹۹۶ تا اواخر سال ۲۰۰۱ حکومت را در افغانستان در اختیار داشتند. وی به‌عنوان امیرالمؤمنین امارت اسلامی افغانستان شناخته می‌شد.

حمله ائتلاف بین‌المللی به رهبری ناتو در سال ۲۰۰۱ به افغانستان برای نابودی القاعده به دلیل حمله ۱۱ سپتامبر موجب سقوط حکومت تحت رهبری او شد. ملا عمر پس از آن در اختفا به رهبری طالبان ادامه داد. دولت آمریکا ۱۰ میلیون دلار پاداش برای دستگیری او گذاشته بود. نام او در لیست ده رهبر خطرناک‌ترین گروه‌های تروریستی وجود داشت.

زندگی‌نامه

محمد عمر در ۱۳۳۹ خورشیدی (۱۹۶۰ میلادی) در جنوب افغانستان و در روستایی به نام چاه‌همت در ولسوالی خاکریز ولایت قندهار به دنیا آمد و با این حساب آن طور که طالبان می‌گوید در سن ۵۵ سالگی درگذشته است. هرچند گزارش‌های دیگر حاکی است که او در زمان مرگ ۵۲ یا ۵۳ سال داشت. در اوایل جهاد افغانستان علیه شوروی، ملاعمر به عنوان یک سرباز پیاده و عادیِ مجاهدین، دو هفته به پاکستان سفر کرد. گفته می‌شود در جریان یکی از جنگ‌ها یک چشم ملاعمر بر اثر برخورد ترکش زخمی شد و به شدت آسیب دید و وی بدون استفاده از مواد بیهوش کننده و ضد عفونی کننده، به وسیله چاقو این چشمش را درآورد و پلک‌هایش را به هم دوخت. پس از عقب‌نشینی ارتش شوروی از افغانستان، بین سال‌های ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۴ ملاعمر امام مسجدِ یک روستا در یک شهرستان/ولسوالی در غرب قندهار شد. در اکتبر ۱۹۹۴ ملاعمر، امیر طالبان شد. در ۱۹۹۶ اجلاس بزرگی که شورا خوانده می‌شد و متشکل از ۱۵۰۰ طالب دینی بود در قندهار برگزار شد و به ملا عمر لقب «امیرالمؤمنین» اعطا کرد. تا این زمان، طالبان تقریباً ۹۰ درصد خاک افغانستان را اشغال کرده بود. در پی حملات ارتش آمریکا و همزمان نیروهای پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) در اکتبر ۲۰۰۱، حکومت تحت رهبری ملا عمر پس از مقاومت کوتاهی سقوط کرد.

مرگ

پس از سقوط رژیم طالبان در سال ۲۰۰۱ میلادی، وی هیچ‌گاه در انظار عمومی ظاهر نشد تا سرانجام خبر مرگش منتشر شد.

انتشار خبر در توییتر ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی گروه طالبان

در تاریخ چهارشنبه ۷ مُرداد/اسد ۱۳۹۴ (۲۹ ژوئیه ۲۰۱۵ میلادی) اداره امنیت ملی افغانستان مرگ ملا عمر، رهبر گروه طالبان را تأیید کرد. در بیانیه رسمی که از دفتر اشرف غنی، رئیس‌جمهوری وقت افغانستان منتشر شده آمده‌است که ملا عمر در آوریل ۲۰۱۳ میلادی در بیمارستانی در شهر کراچی درگذشته است. سخنگوی طالبان نیز مرگ وی را تأیید کرد و ملا اختر محمد منصور، فرد شماره دو این گروه، بعنوان رهبر جدید آن انتخاب شد. این تصمیم در جلسه چهارشنبه شب شورای طالبان گرفته شده‌است. اما بستگان ملا عمر، از جمله پسر و برادر او، رهبری منصور را رد کردند و خواهان انتخابات جدید شدند.

دولت افغانستان برگزاری مراسم یادبود برای ملا عمر را ممنوع ساخت و گفت این عمل، موجب رنجش و تحقیر هزاران قربانی طالبان خواهد شد.

طالبان در مراسم برای بزرگداشت نهمین سالگرد مرگ مُلّا عمر در کابل، گفت که مرگ او بر اثر ابتلا به بیماری سل بوده‌است.

ملا عمر با مصدومیت از ناحیه چشم

پانویس

مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به ملا عمر در ویکی‌گفتاورد موجود است.

• محمد عمر در ویکی‌پدیای انگلیسی
• «انتشار زندگی‌نامه ملامحمد عمر توسط طالبان».