داروی موضعی دارویی است که بر سطح بدن مانند پوست و یا غشاء مخاطی به کار می‌رود و در اشکال پماد، کرم، کف، ژل و یا لوسیون یافت می‌شود. در رایجترین حالت پماد (به فرانسوی: Pommade) نوع نیمه جامد شکل دارویی است که در درجه حرارت بدن انسان یا حیوان نرم می‌شود. پماد روی پوست سالم یا غیر سالم را می‌پوشاند.
کرم و پماد چشمی
از نظر تکنولوژی کرم‌ها و پمادهای چشمی شکل خاصی از پماد هستند. کرم شکلی از پماد، محتوی بیشتر از ۱۰% آب است. پماد چشمی برای معالجه بیماری‌های چشم و عاری از میکرب است.
تاریخچه
پمادها قدیمی‌ترین شکل دارویی هستند. در دوره گذشته انسانها از حیوان‌های شکار شده چربی به دست می‌آوردند و از این چربی پماد می‌ساختند. امروزه از چربی حیوانات خیلی کم استفاده می‌شود. فقط از چربی خوک و موم زنبور عسل استفاده می‌شود. کارخانه‌های داروسازی از مواد نفتی و گیاهی استفاده می‌کنند.
پماد اصلی
مادهٔ اصلی پمادها یک گونه پماد است که هیچ گونه مواد دارویی ندارد و برای ساختن پمادهای دارویی به کار می‌رود.
پماد اصلی با منشا نفتی
- وازلین زرد
- وازلین بی رنگ
وازلین بی رنگ از وازلین زرد ساخت می‌شود. وازلین زرد با اسید سولفوریک تصفیه می‌شود.
پماد اصلی با منشا طبیعی
مواد مصنوعی
ماکروگول / یک گونه از هیدروژل است./
بر اساس نوع پماد اصلی پمادها به دو دسته محلول در آب و محلول در چربی تقسیم می‌شوند.
- پمادهای روغنی
- پمادهای آبی
دسته بندی پمادها
بر اساس محلولیت داروها در پماد اصلی، پمادها به سه دسته تقسیم می‌شود
- داروهای محلول در پماد
- پمادهای نامیزه (امولسیون) و پمادهای سوسپانسیون
- پمادهای ترکیبی ازداروهای سوسپانسیون و امولسیون
http://cs.wikipedia.org/wiki/Mast
| خوراکی |
|
     
|
||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
چشم / گوش / بینی |
|
|||||||||||||||||||||
| دستگاه ادراری تناسلی | ||||||||||||||||||||||
| رکتال (مقعدی) | ||||||||||||||||||||||
| درم (پوست) |
|
|||||||||||||||||||||
|
تزریق (پزشکی) / پمپ انفوزیون (درون بافت/خون) |
|
|||||||||||||||||||||
