| Oppositional defiant disorder | |
|---|---|
| تخصص |
روان‌پزشکی، روان‌شناسی بالینی 
|
| دورهٔ معمول آغاز | کودکی یا نوجوانی |
| درمان | رفتاردرمانی شناختی, خانواده‌درمانی, مداخله (روان درمانی) |
| طبقه‌بندی و منابع بیرونی | |
اختلال نافرمانی مقابله جویانه (ODD) در ویرایش پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) به عنوان یک الگوی خلق عصبی/تحریک پذیر، رفتار مجادله/مقابله ای، یا تلافی جویانه که حداقل شش ماه تدوام داشته باشد، تعریف شده‌است. برخلاف کودکان دچار اختلال سلوک (CD)، کودکان دچار اختلال نافرمانی مقابله جویانه نسبت به افراد یا حیوانات پرخاشگر نیستند، اموال را تخریب نکرده، و الگوی دزدی یا فریب نشان نمی‌دهند. اگر کودک تشخیص اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) گرفته باشد، ODD دیگر قابل تشخیص‌گذاری نیست.
علائم و نشانه‌ها
چهارمین ویرایش راهنمای تشخیصی و آماری (DSM-IV-TR) (که DSM-5 اکنون جایگزین آن شده است) بیان کرده که کودک میبایست چهار مورد از هشت نشانه و علامت این اختلال را نشان دهد تا به آستانه تشخیصی برای اختلال نافرمانی مقابله جویانه را برسد.
همه گیرشناسی
اختلال اختلال نافرمانی مقابله جویانه شیوع 1٪ تا 11٪ دارد. متوسط شیوع تقریباً 3.3٪ است. جنسیت و سن نقش مهمی در میزان اختلال دارند. در حقیقت ، ODD به تدریج در سالهای پیش دبستانی توسعه می یابد و آشکار می شود و اغلب قبل از سن هشت سالگی بروز می یابد. با این حال ، بعید است که در اوایل بزرگسالی پدیدار شود. در پسرها شایع تر است. از طرف دیگر ، شیوع در دختران بعد از بلوغ بیشتر می شود. عوامل دیگر می توانند در شیوع این اختلال تأثیر بگذارند. عامل دیگر مبتنی بر معیارهایی است که برای تشخیص فرد استفاده می شود. هنگامی که این اختلال برای اولین بار در DSM-III گنجانده شد ، شیوع 25٪ بیشتر از زمانی بود که DSM-IV معیارهای تشخیص را اصلاح کرد.
علت
هنوز هیچ عامل خاصی وجود ندارد که مستقیماً باعث ایجاد ODD شود. با نگاهی به رفتارهای مخرب مانند ODD ، تحقیقات نشان داده اند که علل رفتارها چند فاکتوری است.
تأثیرات ژنتیکی
تحقیقات نشان می دهد که والدین تمایل به بروز اختلالات رفتاری بیرونی سازی را به فرزندان خود منتقل می کنند که ممکن است از طریق مختلف مانند عدم توجه ، بیش فعالی یا اختلال سلوک بروز یابد. تحقیقات همچنین نشان داده است که بین ODD و سایر اختلالات بیرونی سازی ارتباط ژنتیکی وجود دارد. مطالعات نشان می دهد که 50٪ یا بیشتر رفتار ضد اجتماعی در مردان و زنان به ارث مرتبط است. ODD همچنین در خانواده هایی که سابقه ADHD ، اختلالات مصرف مواد یا اختلالات خلقی دارند ، رخ می دهد ، که نشان دهنده اینست که یک آسیب پذیری در ایجاد ODD ممکن است به ارث برسد.
عوامل بارداری و حین تولد
بسیاری از مشکلات بارداری و زایمان با بروز مشکلات رفتاری مرتبط است. سوء تغذیه ، به ویژه کمبود پروتئین ، مسمومیت با سرب یا قرار گرفتن در معرض سرب ، و استفاده از الکل یا سایر مواد در مادر در دوران بارداری ممکن است خطر ابتلا به ODD را افزایش دهد. در تحقیقات بیشمار ، سوء مصرف مواد قبل از تولد نیز با بروز رفتارهای مخرب مانند ODD همراه بوده است.
عوامل عصبی
نقص و آسیب دیدگی در نواحی خاصی از مغز می تواند منجر به مشکلات رفتاری جدی در کودکان شود. مطالعات تصویربرداری از مغز نشان داده است كه كودكان مبتلا به ODD ممكن است در بخشی از مغز كه مسئول استدلال ، قضاوت و كنترل تکانه است ، اختلافاتی وجود داشته باشند.
عوامل محیطی
شیوه های منفی فرزندپروری و تعارض والدین و فرزند ممکن است به رفتارهای ضد اجتماعی منجر شود ، اما ممکن است واکنش والدین به رفتارهای لجبازانه و پرخاشگرانه کودکان باشد. عواملی مانند سابقه خانوادگی بیماریهای روانی و / یا سوء مصرف مواد و همچنین خانواده ناسازگار و با نظم و انضباط پایین منجر به بروز اختلالات رفتاری می شود. هم نقش پدر و هم نقش مادر از این نظر اهمیت دارد.
در تعدادی از مطالعات ، وضعیت اقتصادی پایین نیز با رفتارهای مختل کننده مانند ODD همراه بوده است.
سایر عوامل اجتماعی مانند غفلت ، سوءاستفاده ، والدین غائب و عدم نظارت نیز می توانند در ODD نقش داشته باشند.
درمان
رویکردهای درمان ODD شامل آموزش والدگری ، روان درمانی فردی ، خانواده درمانی ، رفتار درمانی شناختی و آموزش مهارتهای اجتماعی است .
درمان دارویی
اثربخشی درمان دارویی به خوبی مشخص نشده است. وقتی علت زمینه ای مثل افسردگی یا ADHD وجود دارد، درمان دارویی در کنار سایر درمان ها توصیه می شود