 | |
 | |
| داده‌های بالینی | |
|---|---|
| تلفظ | /kwɪˈtaɪ.əpiːn/ kwi-TY-ə-peen |
| نام‌های تجاری | سروکوئل، سروکوئل XR، تمپرولید |
| AHFS/Drugs.com | monograph |
| مدلاین پلاس | a698019 |
| داده‌ها | |
| رده‌بندی داروهای بارداری |
|
| روش مصرف دارو | تجویز دهانی |
| کد ATC | |
| وضعیت قانونی | |
| وضعیت قانونی |
|
| داده‌های فارماکوکینتیک | |
| زیست فراهمی | 100% |
| پیوند پروتئینی | 83% |
| متابولیسم | کبد از طریق سولفوکسیداسیون کاتالیزور CYP3A4 به متابولیت فعال آن نورکتیاپین (N-دسالکیل کوئتیاپین) |
| نیمه‌عمر حذف | ۷ ساعت (ترکیب مادر)؛ ۹–۱۲ ساعت (متابولیت فعال، نورکتیاپین) |
| دفع | کلیه (۷۳٪)، مدفوع (۲۰%) |
| شناسه‌ها | |
| |
| شمارهٔ سی‌ای‌اس | |
| پاب‌کم CID | |
| IUPHAR/BPS | |
| دراگ‌بنک | |
| کم‌اسپایدر | |
| UNII | |
| KEGG | |
| ChEBI | |
| ChEMBL | |
| CompTox Dashboard (EPA) | |
| ECHA InfoCard | 100.131.193 |
| داده‌های فیزیکی و شیمیایی | |
| فرمول شیمیایی | C21H25N3O2S |
| جرم مولی | ۳۸۳٫۵۱ g·mol−1 |
| مدل سه بعدی (جی‌مول) | |
| حلالیت در آب | ۳٫۲۹میلی‌گرم در میلی‌لیتر (دمای C°۲۰) |
| |
| |
| (verify) | |
کوئتیاپین (به انگلیسی: Quetiapine) که با نام تجاری سروکوئل در بازار فروخته می‌شود، یک آنتی‌سایکوتیک آتیپیک است که برای درمان اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی، بعنوان یک خواب آور بسیار قوی تایید نشده، اختلال افسردگی اساسی و برخی از انواع اختلالات شخصیتی شدید استفاده می‌شود. علیرغم اینکه به دلیل اثر آرام بخشی که دارد به‌طور گسترده به عنوان خواب‌آور بکار گرفته می‌شود، به نظر نمی‌رسد که مزایای چنین استفاده ای به‌طور کلی از عوارض جانبی آن بیشتر باشد. دارو به صورت خوراکی مصرف می‌شود.
عوارض جانبی رایج شامل خواب‌آلودگی، یبوست، افزایش وزن و خشکی دهان است. سایر عوارض جانبی عبارتند از فشار خون پایین هنگام ایستادن، تشنج، نعوظ طولانی مدت ،هیپرگلیسمی، دیسکینزی دیررس، و سندرم بدخیم نورولپتیک. در افراد مسن مبتلا به زوال عقل، استفاده از آن خطر مرگ را افزایش می‌دهد. مصرف در سه‌ماهه سوم بارداری ممکن است تا مدتی پس از تولد منجر به اختلال حرکتی در کودک شود. اعتقاد بر این است که کوئتیاپین با مسدود کردن تعدادی از گیرنده‌ها از جمله سروتونین و دوپامین عمل می‌کند.
کوئتیاپین در سال ۱۹۸۵ توسعه یافت و در سال ۱۹۹۷ برای استفاده پزشکی در ایالات متحده تأیید شد. این دارو به عنوان یک داروی عمومی در دسترس است. در سال ۲۰۱۹، این دارو با بیش از ۱۳ میلیون نسخه پنجاه و ششمین داروی رایج تجویز شده در ایالات متحده بود.
موارد مصرف
اختلال دو قطبی
در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی، کوئتیاپین برای درمان دوره‌های افسردگی، دوره‌های شیدایی حاد مرتبط با اختلال دوقطبی نوع یک (به عنوان تک درمانی یا درمان کمکی با لیتیوم؛ والپروات یا لاموتریژین) استفاده می‌شود.
اختلال افسردگی اساسی
کوئتیاپین زمانی مؤثر است که به تنهایی و در کنار سایر داروها در اختلال افسردگی اساسی (MDD) استفاده شود. با این حال، آرام بخشی اغلب یک عارضه جانبی نامطلوب است.
در ایالات متحده، بریتانیا و استرالیا کوئتیاپین برای استفاده به عنوان یک درمان کمکی در اختلال افسردگی اساسی جواز دارد.
بیماری آلزایمر
کوئتیاپین باعث کاهش بیقراری در افراد مبتلا به آلزایمر نمی‌شود. کوئتیاپین عملکرد فکری را در سالمندان مبتلا به زوال عقل بدتر می‌کند و بنابراین توصیه نمی‌شود.
دیگر موارد استفاده
استفاده از دوزهای پایین کوئتیاپین برای بی‌خوابی، اگرچه رایج است، اما توصیه نمی‌شود. شواهد کمی از سود و نگرانی در مورد اثرات نامطلوب وجود دارد. دوزهای کوئتیاپین مورد استفاده برای بی خوابی از ۱۲٫۵ تا ۸۰۰ متغیر است، رایج‌ترین آن ۲۵ تا ۲۰۰ میلی‌گرم می‌باشد.
گاهی اوقات از داروی فوق به صورت استفاده بدون مجوز به عنوان یک عامل تقویت کننده برای درمان بیماری‌هایی مانند سندرم تورت،توهمات موسیقی و اختلالات اضطرابی استفاده می‌شود.
اثرات جانبی
منابع فهرست‌های بروز:
- عوارض جانبی بسیار شایع (بیش از ۱۰٪ بروز).
- خشکی دهان
- سرگیجه
- سردرد
- خواب‌آلودگی
- عوارض جانبی شایع (۱–۱۰٪ بروز).
- بیماری اکستراپیرامیدال: کویتیاپین و کلوزاپین به دلیل فقدان نسبی عوارض جانبی اکستراپیرامیدال مورد توجه قرار می‌گیرند.
- افزایش وزن: اندازه تأثیر ۰٫۴۳ کیلوگرم در مقایسه با دارونما. تقریباً به اندازه ریسپریدون، افزایش وزن کمتری نسبت به کلوزاپین، الانزاپین و زوتپین و افزایش وزن بیشتری نسبت به زیپراسیدون، لورازیدون، آریپیپرازول و آسناپین ایجاد می‌کند. مانند بسیاری دیگر از داروهای ضد روان پریشی غیر معمول، این اثر احتمالاً به دلیل اعمال آن در گیرنده هیستامین H 1 و گیرنده 5-HT2C است.