پله برقی یا پله روان گونه‌ای نقاله جابجایی است که برای جابه‌جا کردن افراد به کار می‌رود. پله برقی از پله‌های به هم پیوسته تشکیل شده که به حالت افقی می‌مانند و برای بالا و پایین بردن افراد استفاده می‌شود.
پله برقی یک چرخه تکرارشونده از پله‌های در گردش است، که در آن پله‌های بازگشتی در زیر پله‌های بالایی پنهان شده‌اند. وزن پله‌های پنهان با وزن پله‌های آشکار موازنه و برابری میکند، بنابراین موتور پله برقی بایستی تنها وزن افراد روی پله برقی را (که در حال بالا یا پایین رفتن هستند) تحمل کند.
پله‌های برقی از نظر کاربردی به ۳ دسته semi out door, indoor, out door تقسیم میگردد که به ترتیب در محیط آزاد (بیرون از ساختمان)، محیط بسته (داخل ساختمان) و نیمه بسته (پل‌های عابر پیاده) استفاده می‌گردند. پله‌های مکان‌های عمومی به صورت heavy duty طراحی میگردد که همان پله‌های معمولی تقویت شده می‌باشند که برای کار در شرایط دشوار طراحی می‌گردند. پله‌های برقی معمولاً در دو زاویه ۳۰و ۳۵ درجه طراحی می‌گردند البته در مکان‌های مسطح ۰ تا ۱۲ درجه هم تولید میگردد که به آن‌ها راهروی متحرک یا auto walk می‌گویند. مزایای زیادی برای پله‌های برقی می‌توان برشمرد. با وجود اشغال فضایی تقریباً همسان با پلکان معمولی، یک پله برقی می‌تواند شمار زیادی از افراد را جابه‌جا کند. در صورت رعایت قانون بازگذاشتن سمت چپ برای راه‌روندگان در پله برقی، این پله‌ها می‌توانند جابه‌جایی بسیار سریع افراد را میسر کنند. قیمت پله‌های برقی نسبت به ارتفاع کف تا کف جابجایی تعیین میگردد.
آمارها نشان می‌دهد که در ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۰۴ تعداد ۳۰ هزار پله برقی وجود داشت و در آن کشور هر ساله ۹۰ میلیارد جابه‌جایی افراد بر روی این پله‌ها انجام می‌گیرد.
درون پله برقی
پله‌های برقی دارای موتور الکتریکی می‌باشند که نسبت با ارتفاع بالابری 5.۵-۸-۱۱ و 15 کیلووات یا حتی بالاتر و در بعضی موارد با دو موتور در کنار هم طراحی می گردند.پله‌های پله برقی که به استپ معروف هستند دارای دو چرخ در دو طرف می‌باشند که روی زنجیری به نام استپ چین قرار مگیرند.استپ چین به دور شفت اصلی قرار می‌گیرد و شفت توسط زنجیرموتور به موتور متصل می گردد.پله‌های برقی دارای میکروسوییچ‌های امنیتی می‌باشند که از صدمه زدن دستگاه به خودش یا مسافر جلوگیری میکند.اکثر پله‌های برقی دارای سیستم ترمز مغناطیسی می‌باشند.
نصب پله برقی
از نکات جالب در مورد پله برقی می‌توان به نحوه نصب آن اشاره کرد. پله‌های برقی میبایست به گونه‌ای طراحی گردد که بر روی تیرهای اصلی سازه قرار گیرد و تنها با نیروی وزن و بدون استفاده از جوشکاری یا پیچ و پرچ بر روی نشیمن گاه قرار می‌گیرند.برای پله‌های برقی با ارتفاع بالای ۶متر پایه میانی نیز طراحی میگردد.پله‌های برقی نسبت به ارتفاع کف تا کف و نیز شرایط محیطی پروژه به تکه‌های متعدد تقسیم میگردد و به محل پروژه ارسال و توسط نیروی متخصص نصب و منتاژ می گردد. پله برقی نیز مانند سایر دستگاه‌های مکانیکی نیاز به سرویس و نگهداری ماهیانه دارند که این امر میبایست توسط متخصصین انجام گردد.
پیشینه
نخستین پله برقی توسط جس وبلیورنو در سال ۱۸۸۱ میلادی در ایالات متحده آمریکا ساخته‌شد و از آن برای انتقال دیرکهای چوبی و میله‌های فلزی به درون کشتی‌ها استفاده می‌شد. باوجوداین، برخی بر این باورند که سازندهٔ این دستگاه فردی امریکایی به‌نام ناتان ایمز می‌باشد. نام پله برقی برای نخستین بار در سال ۱۹۰۰ میلادی برای پلکان متحرکی به کار رفت که در نمایشگاهی در شهر پاریس به نمایش گذاشته شده بود. بیشینهٔ ارتفاع پله‌های برقی امروز ۱۸ متر است.
برس ایمنی
بسیاری از حادثه‌ها مربوط به پله برقی مانند قطع عضو و مرگ گزارش شده‌اند. گیر کردن پیش‌پا، تکه‌ای پارچه از شلوار، بند کفش، و حیوان خانگی در شکاف میان پله برقی و دیواره پله برقی باعث بروز خطر جدی می‌شود. موتور های الکتریکی قدرتمندی وجود دارند که بدون خاموش کردن برق، متوقف نمی‌شوند. بعدها سازنده‌های پله برقی برس ایمنی را طراحی کردند تا شئ‌ها را پس بزند و مانع از ورود آن‌ها به شکاف شود. همچنین این برس برای جلوگیری از ریخته شدن آب در داخل شکاف نیز طراحی شده است تا از تعمیرات ناخواسته و غیر ضروری کاسته بشود.
نگارخانه
نگاره‌ای از پله‌برقی و راه‌پلهٔ خط آبی ایستگاه متروی تی-سنترال، از ایستگاه‌های کلیدی متروی اسُتکهُلم.
جستارهای وابسته
پانویس
Wikipedia contributors, «Escalator,» Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed December ۲۹، ۲۰۰۸).
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ پله‌برقی موجود است. |
| اتاق‌های اشتراکی خانه | |
|---|---|
| اتاق‌های خصوصی | |
| فضاها | |
| خدماتی و انبار |
|
| فضاهای خانه بزرگ | |
| مقالات مرتبط | |
| عناصر معماری | |
