فرانکلین دلانو روزولت

فرانکلین دی. روزولت
پرتره رسمی، ۱۹۴۴
سی‌ودومین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا
دوره مسئولیت ۴ مارس ۱۹۳۳ – ۱۲ آوریل ۱۹۴۵
معاون رئیس‌جمهور	جان نانس گارنر هنری والاس هری ترومن
پس از	هربرت هوور
پیش از	هری ترومن
چهل‌وچهارمین فرماندار نیویورک
دوره مسئولیت ۱ ژانویه ۱۹۲۹ – ۳۱ دسامبر ۱۹۳۲
پس از	ال اسمیت
پیش از	هربرت اچ. لمن
معاون وزیر نیروی دریایی آمریکا
دوره مسئولیت ۱۷ مارس ۱۹۱۳ – ۲۶ اوت ۱۹۲۰
رئیس‌جمهور	وودرو ویلسون
پس از	بیکمن وینتروپ
پیش از	گوردون وودبری
عضو سنای ایالت نیویورک برای بیست و ششمین ناحیه
دوره مسئولیت ۱ ژانویه ۱۹۱۱ – ۱۷ مارس ۱۹۱۳
پس از	جان اف.شلوسر
پیش از	جیمز ای تاونر
اطلاعات شخصی
زاده	فرانکلین دلاو روزولت ۳۰ ژانویهٔ ۱۸۸۲ هاید پارک، نیویورک، ایالات متحده
درگذشته	۱۲ آوریل ۱۹۴۵ (۶۳ سال) وارم اسپرینگ، جورجیا، ایالات متحده
حزب سیاسی	دموکرات
همسر(ان)	النور روزولت (ا. ۱۹۰۵)
فرزندان	آن النور، جیمز، فرانکلین، الیوت، فرانکلین دلانو، جان اسپینوال
تحصیلات	دانشگاه هاروارد (بی‌ای)
پیشه	سیاستمدار
تخصص	وکیل
امضا

از راست وینستون چرچیل، فرانکلین روزولت و ژوزف استالین در کنفرانس تهران ١٩۴٣

فرانکلین دلانو روزِوِلت (به انگلیسی: Franklin Delano Roosevelt) (‎/ˈroʊzəvəlt/‎، آن طور که خود تلفظ می‌کرد، یا ‎/ˈroʊzəvɛlt/‎؛ ۳۰ ژانویه ۱۸۸۲ – ۱۲ آوریل ۱۹۴۵) مشهور به اف‌دی‌آر، دولت‌ مرد و رهبر سیاسی آمریکایی بود که به عنوان سی و دومین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا از ۱۹۳۳ تا زمان مرگش در ۱۹۴۵ فعالیت کرد. او که دموکرات بود، رکورد چهار بار پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا را داشت و به عنوان چهره‌ای کلیدی در وقایع جهان در میانهٔ سده بیستم میلادی مطرح است. او در بیشتر رکود بزرگ و جنگ جهانی دوم دولت ایالات متحده را رهبری کرد. او با رهبری مسلط حزب دموکرات توانست ائتلاف نیو دیل را بسازد، سیاست آمریکا را به نظام حزبی پنجم تغییر راستا بدهد و لیبرالیسم آمریکا را در میانه سده بیستم تعریف کند.

پژوهشگرهای تاریخ و علوم سیاسی، روزولت را اغلب در کنار آبراهام لینکلن و جرج واشینگتن به عنوان یکی از برترین رؤسای جمهور آمریکا رده‌بندی می‌کنند.

پُرتره‌ای سیاه و سفید از پرزیدنت روزولت، سی و دومین مین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، اثر وینسنزو لاویوسا، چهره‌نگار ایتالیایی.

او در سال ۱۹۱۰ وارد سیاست شد و در سنای ایالتی نیویورک و سپس به عنوان دستیار وزیر نیروی دریایی در دوره ریاست جمهوری توماس وودرو ویلسون کار کرد. در سال ۱۹۲۰، روزولت جفت انتخابی و معاون جیمز میدلتون کاکس نامزد حزب دمکرات در انتخابات ریاست جمهوری بود ولی این دو انتخابات را به نامزدهای جمهوریخواه یعنی وارن جی. هاردینگ و کالوین کولیج باختند. پس از بازگشت به سیاست، روزولت در سال ۱۹۲۸ به عنوان فرماندار نیویورک برگزیده شد. او از سال ۱۹۲۹ تا ۱۹۳۳ در این سمت بود و مروج تصویب برنامه‌هایی برای مبارزه با رکود اقتصادی در آن زمان بود.

روزولت در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۹۳۲، رئیس‌جمهور جمهوری خواه وقت هربرت هوور را به‌طور قاطع شکست داد. روزولت وقتی به ریاست جمهوری رسید که آمریکا در میانهٔ وخیم‌ترین بحران اقتصادی در تاریخ خود بود. فرانکلین که به خاطر پیروزی شخصیش بر فلج اطفال پرانگیزه شده بود، بر خوش‌بینی و کنشگری مداوم خود برای نوزایی روحیهٔ ملی تکیه کرد. روزولت در ۱۰۰ روز نخست ریاست جمهوری خود، قوانین فدرال بی‌سابقه‌ای مطرح و فرمان‌های اجرایی صادر کرد که منجر به نیو دیل شد— برنامه‌های گوناگونی که برای فراهم آوری مشاغل حکومتی برای بیکاران، بازیابی اقتصادی و اصلاحات وال استریت، بانک‌ها و حمل و نقل طراحی شده بودند. او برنامه‌های متعددی را برای حمایت از بیکاران و کشاورزان، و برای تشویق رشد سندیکاها و مقررات‌گذاری بیشتر بر کسب و کار و مالیه ایجاد کرد. حمایت او از لغو ممنوعیت الکل در سال ۱۹۳۳ بر محبوبیت او افزود، ولی سپس با بحران عمیقی در سالهای ۱۹۳۷–۳۸ مواجه شد. ائتلاف محافظه کار دو حزبی شکل گرفته در سال ۱۹۳۷ مانع این شد که او دیوان عالی را با گزینه‌های خود پر کند، و تقریباً تمام پیشنهادهای او برای قوانین عمده لیبرال (به جز حداقل دستمزد که تصویب شد) را سد کرد. با شروع جنگ و پایان بیکاری، محافظه کاران در کنگره دو برنامه عمده جبران اقتصادی را لغو کردند. به هر روی، آنان بیشتر مقررات او بر کسب و کارها را نگه داشتنند. برنامه‌های عمده باقی‌مانده شامل کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، و تأمین اجتماعی و چند برنامه کوچکتر بودند.

زندگی شخصی

روزولت در سال ۱۸۸۲ در یک خانواده برجسته و قدیمی هلندی اهل شهرستان داچس، نیویورک متولد شد. او در نهادهای آموزشی نخبه‌ پروری چون مدرسه گروتون، کالج هاروارد و مدرسه حقوق کلمبیا تحصیل کرد. در ۲۳ سالگی در سال ۱۹۰۵ با النور روزولت ازدواج کرد و با او شش فرزند داشت. وی در سال ۱۹۲۱ زمانی که ۳۹ سال داشت در اثر ابتلا به بیماری فلج اطفال، فلج شد ولی نذاشت این موضوع موجوب ناتوانی کامل وی و سلب اعتماد رای دهندگان به او شود. روزولت با بیش از ۲۵ درصد یعنی ۱۲ تن از ۴۶ رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا از جمله جان آدامز و جرج واشنگتن خویشاوند بود و با افرادی مانند وینستون چرچیل و جفرسون دیویس نیز دارای نسبت فامیلی دوری بود. النور روزولت، همسر وی نیز برادر زاده تئودور روزولت بود. تئودور همچنین پنجمین پسرخاله فرانکلین بود.

وضعیت سلامتی

روزولت در اوت ۱۹۲۱ و زمانی که تعطیلات خود را در جزیره کامپوبلو در نیوبرانزویک کانادا می‌گذراند به بیماری فلج اطفال مبتلا گشت. او برای مدتی کاملاً فلج شده بود اما در نهایت از کمر به پایین فلج گشت. او با تکیه بر همراهی همسرش، النور روزولت توانست در صحنه سیاست باقی بماند.

وی در وارم اسپرینگ، جورجیا آمریکا مجتمعی به نام بهارهای گرم را راه‌اندازی کرد که شامل چند هتل و یک استخر آب گرم می‌شد و بیشتر برای افراد بی بضاعت و مبتلا به فلج اطفال بود و شیوه آب درمانی را نیز رونق بخشید. بهارهای گرم یکی از معتبرترین و بهترین مجتمع‌های نگهداری از بیماران فلج اطفال در دنیا می‌باشد.

وی در سال ۱۹۳۸، یک بنیاد خیره با نام بنیاد ملی فلج اطفال (به انگلیسی: National Foundation for Infantile Paralysis) را برای تأمین مالی حمایت از بیماران و تحقیقات روی بیماری فلج اطفال تأسیس نمود که به دلیل محبوبیت روزولت، توانست مبالغ قابل توجهی را جمع‌آوری کرده و بیماران زیادی را تحت پوشش قراردهد.

از جمله اقدامات بنیاد، تعریف پروژه‌ای در سال ۱۹۴۸ برای جوناس سالک برای بررسی ویروس فلج اطفال بود. ادامه تحقیقات سالک، منجر به کشف واکسن فلج اطفال شد.

ریاست جمهوری ۱۹۳۳–۱۹۴۵

دوره اول ۱۹۳۳–۱۹۳۷

روزولت در سال ۱۹۳۲ توانست به نامزدی دموکرات‌ها برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دست یابد. وی توانست در انتخابات آن سال، با اختلافی فراوان هربرت هوور را شکست دهد. مهمترین سیاست روزولت، اجرای برنامه نیو دیل، برای احیای اقتصاد آمریکا پس از رکود شدید اقتصادی ۱۹۳۰ بود.

دوره دوم ۱۹۳۷–۱۹۴۱

هشت میلیون کارگر در سال ۱۹۳۶ بیکار بودند و اگرچه شرایط اقتصادی از سال ۱۹۳۲ بهبود یافته بود، اما رکود هنوز وجود داشت و این به منتقدان روزولت مجال مخالفت می‌داد. از آن سو، جمهوری خواهان نامزد انتخاباتی قوی نداشتند، و آلف لاندن فرماندار کانزاس را نامزد کردند.

روزولت در انتخابات ۱۹۳۶، بیش از۶۰٪ آراء کل را به دست آورد و در تمام ایالات بجز دو ایالت برنده شد.

روزولت طی دومین دوره ریاست جمهوری خود در آمریکا به خطر فاشیسم واقف شد و از سال ۱۹۳۷ تلاش‌هایی را برای اطلاع افکار عمومی کشورش از این خطر و رویدادهایی که در این راستا در اروپا و آسیا در حال وقوع بود، آغاز کرد.

انتخابات ۱۹۴۰

در ماه‌های قبل از کنوانسیون ملی دموکراتیک ژوئیه ۱۹۴۰ گمانه زنی‌های زیادی وجود داشت در مورد اینکه آیا روزولت، برخلاف رسم معمول برای دوره سوم نامزد خواهد شد یا نه. این سنت دو دوره ای اگرچه هنوز در قانون اساسی نیامده بود، اما بر اساس خودداری جرج واشینگتن از نامزدی برای دوره سوم انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۷۹۶ تأسیس شده بود.

اما وقایعی که در اروپا رخ می‌داد و تهدیدات آلمان نازی بر انگلیس در اواسط سال ۱۹۴۰ سبب شد که روزولت فکر کند که تنها او تجربه و مهارت‌های لازم را برای رویاروئی با این مشکلات دارد.

در کنوانسیون حزب دموکرات در ژوئیه ۱۹۴۰ در شیکاگو، روزولت به راحتی نامزدی حزب را به‌دست آورد و هنری والاس از آیووا را برای معاونت برگزید. در پایان، روزولت در انتخابات سال ۱۹۴۰ با کسب ۵۵٪ آراء مردم، ۳۸ ایالت از ۴۸ ایالت (تقریباً ۸۵٪ آراء حوزه‌ای Electoral) برنده شد.

دوره سوم ۱۹۴۱–۱۹۴۵

تأیید کمک‌های آمریکا به بریتانیا و روسیه (ر.ک. قانون وام و اجاره) در سال ۱۹۴۱ زمینه مخالفت‌های داخلی با سیاست‌های وی را فراهم آورد؛ اما حمله ژاپنی‌ها به پرل هاربر به این مخالفت‌ها پایان داد. در ۱۹۴۲ روزولت دستور بازداشت دسته جمعی ۱۰۰٬۰۰۰ ژاپنی آمریکایی را صادر کرد. سلسله جلسات وی با وینستون چرچیل و جوزف استالین مبانی جهان پس از جنگ جهانی دوم را بنیان نهاد.

کنفرانس تهران

کنفرانس تهران با شرکت چرچیل، روزولت و استالین از ۲۸ نوامبر تا اول دسامبر ۱۹۴۳ (۶ تا ۹ آذرماه ۱۳۲۲) به صورت سرّی در سفارت شوروی در تهران، پایتخت ایران برگزار شد.

تهران ۴۳ نام فیلمی است که محصول مشترک کشورهای شوروی سابق، فرانسه و سوئیس می‌باشد و در سال ۱۹۸۱ ساخته شده‌است. این فیلم را الکساندر آلوف و ولادیمیر ناموف کارگردانی کرده‌اند و بازیگران مشهوری همچون آلن دلون و کلود جید در آن بازی کرده‌اند.

دوره چهارم ۱۹۴۵

وی در انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا (۱۹۴۴) برای چهارمین بار، به ریاست جمهوری آمریکا برگزیده شد. به علت اینکه تا آن زمان قانون محدودیت انتخاب ریاست جمهوری ایالات متحده به دو بار هنوز تصویب نشده بود، او این فرصت را داشت که چهار بار به ریاست جمهوری انتخاب شود، امری که در تاریخ آمریکا یک استثناست. در ۲۰ ژانویه ۱۹۴۵، مراسم تحلیف چهارمین دوره ریاست جمهوری او برگزار شد. او در ۱۲ آوریل ۱۹۴۵، تنها چند هفته پیش از خودکشی هیتلر (۳۰ آوریل ۱۹۴۵) و تسلیم آلمان در جنگ جهانی دوم (۸ می ۱۹۴۵)، درگذشت.

جنگ جهانی دوم

پس از حمله ژاپن به پرل هاربر، مخالفت با شرکت آمریکا در جنگ جهانی دوم حامیان خود را از دست داد. آلمان و ایتالیا در ۱۱ دسامبر ۱۹۴۱ به آمریکا اعلان جنگ کردند، که آمریکا هم متقابلاً چنان کرد. روزولت و مشاورین نظامی‌اش یک استراتژی جنگی را با هدف متوقف کردن پیشروی‌های آلمان در اتحاد شوروی و شمال آفریقا اجرا کردند؛ و اشغال اروپای غربی با هدف محصور ساختن آلمان بین دو جبهه و حفظ چین و شکست دادن ژاپن را کلید زدند. افکار عمومی اولویت را به نابودی ژاپن می‌داد، بنابراین نیروهای آمریکایی عمدتاً در سال ۱۹۴۲ به اقیانوس آرام فرستاده شدند.

بازداشت دسته جمعی آلمانی‌ها، ایتالیایی‌ها و ژاپنی‌ها

در زمان آغاز جنگ، خطر حملهٔ ژاپن به سواحل آمریکا فشاری فزاینده ایجاد کرد تا مردمان ژاپنی‌تبار از منطقهٔ ساحلی جابه‌جا شوند. این فشار به دلیل ترس از تروریسم، جاسوسی و/یا خرابکاری افزایش یافت؛ این فشار همچنین به رقابت و تبعیض ضد ژاپنی مرتبط بود. در ۱۹ فوریه ۱۹۴۲ روزولت فرمان اجرایی ۹۰۶۶ را امضا کرد که صدها هزار مهاجر ژاپنی بدون تابعیت ژاپنی، و فرزندانشان که دارای تابعیت مضاعف بودند را جابه‌جا کرد. آنان مجبور شدند املاک و کسب و کارهای خود را ترک کنند و به اردوگاه‌هایی که به‌طور فوری در مناطق داخلی و بد آب و هوای آمریکا ساخته شده بود منتقل شدند.

پس از این که آلمان و ایتالیا در دسامبر ۱۹۴۱ به آمریکا اعلان جنگ کردند، بسیاری از شهروندان آلمانی و ایتالیایی که شهروندی آمریکا را نگرفته بودند دستگیر یا به کار اجباری گرفته شدند.

جستارهای وابسته

• النور روزولت
• موزه و کتابخانه ریاست جمهوری فرنکلین روزولت

پیوند به بیرون

• «اخبار و تفاسیر موجود فرانکلین دلانو روزولت». نیویورک تایمز. دریافت‌شده در فوریه ۱۷, ۲۰۱۸.
• حضور در سی-سپن
• کارهای Franklin D. Roosevelt در پروژه گوتنبرگ
• آثار فرانکلین دلانو روزولت در لیبری‌واکس (کتابخانهٔ صوتی با مالکیت عمومی)
• آثار نوشته‌شده یا دربارهٔ فرانکلین دلانو روزولت در بایگانی اینترنت