عارضهٔ بدخلقی مردانه (انگلیسی: Irritable Male Syndrome) به اختصار IMS یک الگوی رفتاری سالانه است که در برخی جانوران با الگوی جفت‌یابی فصلی گزارش شده‌است. دانشمندان وجود این اختلال در انسان‌ها را به عنوان «پریود مردانه» قبول دارند. عارضه بدخلقی مردانه سبب عصبانیت زودهنگام و حساسیت بیش از حد به محرک‌های بیرونی می‌شود.
کاهش تستوسترون خون جانوران پستاندار نر مانند میش، فیل، آهو، گوزن حساسیت و تغییرات خلقی در آن‌ها به‌وجود می‌آورد و در انسان‌ها فقط منوط به کاهش تستوسترون نیست و افزایش کورتیزول و کاهش سروتونین هم مؤثر هستند.
این اصطلاح علائمی را در بر می گیرد که تصور می شود در اثر کاهش سطح تستوسترون در پستانداران نر ایجاد می شود.[1] رفتارهای مشابهی در گوزن قرمز، گوزن شمالی و فیل هندی مشاهده شده است.[1]
جرالد بررسی سال 2002 خود را به پایان رساند و نوشت: "این بررسی مختصر این عقیده را به چالش می کشد که پستانداران نر به دنبال بلوغ جنسی در دوران بلوغ دائماً از نظر تولید مثلی فعال هستند. نرهای بسیاری و شاید اکثریت گونه های با عمر طولانی، تغییرات دوره ای را در فعالیت بیضه ها بیان می کنند. رفتار در طول چرخه زندگی طبیعی خود. در شدیدترین نمونه ها، همانطور که توسط قوچ Soay نشان داده شده است، نرها به طور مداوم بین حالت فعال جنسی/بارور و وضعیت جنسی غیر فعال/نابارور، اغلب به صورت سالانه یا طولانی مدت در چرخه هستند. فعالیت بیضه ممکن است با تغییر در وضعیت اجتماعی، تغذیه، سلامت، سن و عوامل دیگر متفاوت باشد. این امر در مورد انسان نیز صدق می کند.
این اصطلاح توسط نویسنده جد دایموند در سال 2004 به عنوان مرتبط با "آندروپوز"، [3] مفهومی که او قبلاً رایج کرده بود، رایج شد. به گزارش دیاموند، آندروپوز تغییری در زندگی مردان میانسال است که جنبه های هورمونی، جسمی، روانی، بین فردی، اجتماعی، جنسی و معنوی دارد. او می گوید که این تغییر در همه مردان رخ می دهد، ممکن است در اوایل 45 تا 50 سالگی و بعد از 70 سالگی در برخی از مردان به شدت رخ دهد، و تجارب زنان و مردان تا حدودی پدیده های مشابهی هستند.[5]
زبان «آندروپوز» و تشابهات فرضی آن با یائسگی توسط جامعه پزشکی پذیرفته نشده است.[6][7] توماس پرلز و دیوید جی. هندلزمن، در سرمقاله ای در سال 2015 در مجله انجمن سالمندان آمریکا، می گویند که بین ماهیت نامشخص تشخیص و فشار و تبلیغات شرکت های دارویی که تستوسترون و هورمون رشد انسانی می فروشند و همچنین شرکت‌های مکمل‌های غذایی که «تقویت‌کننده‌های» مختلف را برای مردان مسن می‌فروشند، وضعیت پزشکی مربوطه، هیپوگنادیسم دیررس بیش از حد تشخیص داده شده و بیش از حد درمان می‌شود.[8] پرلز و هندلزمن خاطرنشان می کنند که در ایالات متحده، "فروش تستوسترون از 324 میلیون دلار در سال 2002 به 2 میلیارد دلار در سال 2012 افزایش یافت، و تعداد دوزهای تستوسترون تجویز شده از 100 میلیون در سال 2007 به نیم میلیارد در سال 2012 بدون احتساب کمک های اضافی افزایش یافت. از داروخانه‌های ترکیبی، اینترنتی، و فروش مستقیم به بیمار در کلینیک».[8]
جستارهای وابسته
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Irritable male syndrome». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۵.