سامانه‌ی مدیریت یادگیری یا ال‌ام‌اس، (به انگلیسی: Learning Management System، اختصار: LMS) یک سامانه تحت وب است و از اجزای اصلی سامانه آموزش مجازی یا سامانه آموزش الکترونیکی محسوب می‌شود. LMS زیر ساخت نرم افزاری لازم برای مدیریت و اجرای دوره های آموزشی را فراهم می‌کند. این سامانه امکاناتی را در اختیار مدیر سامانه و مدرس قرار می دهد. با استفاده از ال ام اس می‌توان ضمن کاهش هزینه دوره‌های آموزشی، محدودیت‌های یادگیری سنتی را کاهش داد. با این روش فایل‌های صوتی و تصویری جلسات آنلاین برگزار شده، متون سرفصل و فهرست موضوعات درسی منتشر شده، اتاق‌های گفت و گو(به انگلیسی: chat room)، کنفرانس، جلسات رادیویی و تلویزیونی بر روی شبکه اینترنت، دسترسی به منابع آموزشی و جستجوی سریع در هنگام مطالعه دروس میسر می‌گردد. مدرس در هر لحظه می تواند کلیه فعالیت های فراگیران را رصد کند و نسبت به فعالیت های انجام شده نمره دهی کند یا مسیر آموزشی مورد نظر خود را اعمال نماید. در سیستم آموزش مجازی، امکان مدیریت دوره‌های آموزشی به صورت همزمان (با محوریت کلاس مجازی) و غیرهمزمان (با محوریت محتوای الکترونیکی) وجود دارد.[۱]
این سامانه در واقع، برنامه نرم‌افزاری برای مدیریت، مستندسازی، ردیابی، گزارش، اتوماسیون و تحویل دوره‌های آموزشی، برنامه‌های آموزشی، یا برنامه‌های یادگیری و توسعه است.
تاریخچه
مفهوم سامانه مدیریت یادگیری مستقیماً از آموزش الکترونیکی پدیدار شد. اگرچه نخستین LMS در بخش آموزش عالی ظاهر شد، بیشتر LMSها امروز به بازار شرکت‌ها تمرکز دارند. سامانه‌های مدیریت یادگیری بزرگترین بخش از بازار سامانه‌های یادگیری را تشکیل می‌دهند. نخستین معرفی LMS در پایان دهه 1990 بود.
مزایا
مزیت LMS این است که محتوا و ابزارهای یادگیری را مستقیماً به فراگیران ارائه می دهد و ارزیابی می تواند به صورت خودکاره انجام شود.
چنین سیستم هایی دارای ویژگی های قابل تنظیم از جمله ارزیابی و ردیابی هستند. بنابراین ، فراگیران (اعم از دانش آموز،دانشجو،زبان آموز) می توانند پیشرفت خود را در زمان واقعی ببینند و مربیان می توانند اثربخشی یادگیری را زیر نظر گرفته و با آن ارتباط برقرار کنند.
یکی از مهمترین ویژگی های LMS ، ایجاد ارتباط ساده بین یادگیرندگان و یاددهندگان است. چنین سیستم هایی علاوه بر تسهیل یادگیری آنلاین ، پیگیری پیشرفت یادگیری ، ارائه ابزارهای یادگیری دیجیتالی ، مدیریت ارتباطات و شاید فروش محتوا ، ممکن است برای ارائه ویژگی های مختلف ارتباطی مورد استفاده قرار گیرد.
کاربرد
سامانه‌های مدیریت یادگیری برای شناسایی شکافهای آموزشی و یادگیری، با به‌کارگیری داده‌های تحلیلی و گزارشگری طراحی شده‌اند. LMSها بر روی آموزش یادگیری آنلاین متمرکز هستند اما از دامنه گسترده‌ای از کاربردها پشتیبانی می‌کنند و به‌عنوان بستری برای محتوای آنلاین (برخط)، از جمله دوره‌های مبتنی بر ناهمزمان و همزمان، فعالیت می‌کنند.
LMS ممکن است مدیریت کلاس را برای آموزش به رهبری مربی یا یک کلاس معکوس ارائه دهد، که در آموزش عالی استفاده می‌شود، اما در فضای شرکت نیست. LMS مدرن شامل الگوریتم‌های هوشمند برای ارائه توصیه‌های خودکار برای دوره‌های مبتنی بر مشخصات مهارت کاربر و همچنین استخراج فراداده از مواد یادگیری است تا این توصیه‌ها را دقیق‌تر کند.
سامانه مدیریت یادگیری که در مدارس و دانشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، علاوه‌بر ارائه‌ی محتوای آموزشی، فرایند ارزیابی و برگزاری آزمون را نیز انجام می‌دهد و در حقیقت یک ابزار چندمنظوره برای تدریس به شمار می‌رود.
انواع ال‌ام‌اس
امروزه انواع مختلفی از سامانه مدیریت یادگیری در جهان وجود دارد.
- سامانه‌های مدیریت یادگیری خودمیزبان (به انگلیسی: Self-Hosted)
- ال ام اس دسکتاپی (به انگلیسی: Desktop LMS)
- ال ام اس ابری (به انگلیسی: Cloud LMS)
از بین این سه نوع، سامانه مدیریت یادگیری ابری به دلیل سادگی استفاده و کاربر پسند بودن، امنیت نسبتاً بالا و عدم نیاز به تخصص در استفاده از آن، کاربرد بیشتری دارد.
یک سیستم ابری از همه داده ها در یک سیستم میزبان متعلق به فروشنده توسط تأمین کننده ذخیره می شود و کاربران از طریق اینترنت ، در رایانه یا دستگاه تلفن همراه به آنها دسترسی دارند.
ال ام اس آموزشی
از طریق ال ام اس آموزشی که در مدارس و دانشگاه ها (مانند سامانه ال ام اس دانشگاه فرهنگیان) به ویژه بعد از همه گیری کرونا رایج شد، استادان و معلم ها می توانند مواد درسی را ایجاد کنند ، اهداف یادگیری را بیان کنند، محتوا و ارزیابی ها را تنظیم کنند، پیشرفت مطالعه فراگیران را پیگیری کرده و آزمون های سفارشی برای آن ها ایجاد کنند.
