زیست‌شناس یا بیولوژیست (به فرانسوی: Biologiste) به دانشمندی می‌گویند که دربارهٔ موجودات زنده، روابط آنها با یکدیگر، و با محیط زندگیشان مطالعه و تحقیق می‌کند. زیست‌شناس، دانشمند علم زیست‌شناسی است. هدف زیست شناسانی که در تحقیقات پایه شرکت می کنند، ارتقای دانش در مورد جهان طبیعی هستند. آنها تحقیقات خود را با استفاده از روش علمی انجام می دهند که روشی تجربی برای آزمون فرضیه ها است. اکتشافات آنها ممکن است برای اهداف خاصی مانند زیست‌فناوری، که هدف آن توسعه محصولات مفید پزشکی برای انسان است، کاربرد داشته باشد. در دوران نوین، اکثر زیست‌شناسان دارای یک یا چند مدرک دانشگاهی مانند مدرک کارشناسی به علاوه یک مدرک پیشرفته مانند مدرک کارشناسی ارشد یا دکترا هستند. مانند سایر دانشمندان، زیست‌شناسان را می توان یافت که در بخش های مختلف اقتصاد مانند دانشگاه، سازمان های غیرانتفاعی، صنایع خصوصی یا دولتی کار می کنند.
تاریخچه
فرانچسکو ردی، بنیانگذار زیست‌شناسی، به عنوان یکی از بزرگترین زیست‌شناسان تمام دوران شناخته می شود. رابرت هوک، فیلسوف طبیعی انگلیسی، عبارت یاخته را ابداع کرد و شباهت ساختار گیاه را به یاخته های لانه زنبوری نشان داد.
چارلز داروین و آلفرد والاس به طور مستقل نظریه فرگشت توسط انتخاب طبیعی را فرموله کردند که در کتاب داروین درباره منشأ گونه ها که در سال 1859 منتشر شد به تفصیل توضیح داده شد. داروین در آن پیشنهاد کرد که ویژگی های همه موجودات زنده، از جمله انسان. ، توسط فرآیندهای طبیعی نزول با تغییرات انباشته شده شکل گرفتند که منجر به واگرایی در دوره های زمانی طولانی شد. نظریه تکامل به شکل کنونی تقریباً بر تمام حوزه های زیست شناسی تأثیر می گذارد. به طور جداگانه، گرگور مندل در سال 1866 اصول وراثت را فرموله کرد که اساس ژنتیک نوین شد.
در سال 1953، جیمز دی واتسون و فرانسیس کریک ساختار اساسی دی‌ان‌ای، ماده ژنتیکی برای بیان زندگی در تمام اشکال آن را توصیف کردند، بر اساس کار موریس ویلکینز و روزالیند فرانکلین، پیشنهاد کردند که ساختار دی‌ان‌ای یک ساختار است.
ایان ویلموت رهبری یک گروه تحقیقاتی را بر عهده داشت که در سال 1996 برای اولین بار یک پستاندار را از یک سلول سوماتیک بالغ، یک بره دورست فنلاندی به نام دالی شبیه سازی کردند.
تخصص‌ها
رشتهٔ زیست‌شناسی، با توجه به گستردگی مباحث، به شاخه‌های مختلفی تقسیم شده‌است، مانند زیست‌شیمی، گیاه‌شناسی، میکروبیولوژی، فیزیولوژی، زیست‌فیزیک، جانورشناسی، و بوم‌شناسی، و زیست‌شناس ممکن است در یک، دو، یا چند شاخه از این شاخه‌ها تخصص داشته باشد.