ذخیره اندوزی (انگلیسی: Hoarding) یک کنش رفتاری است که هم در انسان و هم جانوران مشاهده می‌شود. در این کنش رفتاری، انسان یا جانور به گردآوری خوراک، دیگر لوازم یا تزئینات پرداخته و اندوخته را پنهان می‌کند.
ذخیره اندوزی می‌تواند به دلیل نگرانی از آینده باشد. بسیاری از جانوران، از جمله انواعی از جوندگان مانند
همستر در فصل فراوانی، برای خوراک زمستان، ذخیره اندوزی می‌کنند.
در انسان و انواعی از جانوران، دامنه ذخیره اندوزی می‌تواند از گردآوری خوراک فراتر رفته و شامل لوازم مصرفی یا تزئینی شود. از جمله کلاغ و زاغچه، به ربودن و نهان ساختن اشیاء کوچک درخشان بدنام شده‌اند. در انسان نیز ذخیره اندوزی می‌تواند، شامل لوازم مصرفی یا تزئینی شود، ضمن اینکه این رفتار به خصوص در انسان و تا حدی در جانوران، تابع شرایط محیطی است. نهان سازی اشیاء در جانوران دست آموز، دیده شده‌است. در انسان معاصر نیز نوسانات اجتماعی و اقتصادی
بر نوع و شدت ذخیره اندوزی، مؤثر است. در حالی که ذخیره اندوزی می‌تواند به منظور آمادگی برای آینده صورت گرفته و مفید باشد، اما در ضمن می‌تواند از حالت تعادل خارج شده و شکلی وسواس گونه پیدا کند.
ذخیره اندوزی در جانوران
اندوختن یا نهان ساختن خوراک در جانوران، معمولاً به شیوه و در محلی انجام می‌شود، که از چشم رقیبان هم نوع یا دیگر انواع پنهان باشد. جانوران بیشتر در موسم فراوانی، بسته به شرایط آب و هوایی محل زیست، به ذخیره خوراک می‌پردازند. هدف از ذخیره اندوزی به احتمال زیاد، استفاده از ذخایر خوراکی در زمانی است که یافتن خوراک مشکل است. با این حال عملاً گاه ذخیره خوراک، به نتایج دیگری مانند رسیدن میوه نارس یا جوانه زدن دانه منجر می‌شود.
ذخیره اندوزی در انواع جانوران، از جمله جوندگانی مانند سنجاب و پرندگانی مثل زاغچه دیده شده‌است؛ و می‌تواند کوتاه یا بلند مدت باشد. در ذخیره اندوزی کوتاه مدت، جانوران در فواصل زمانی کوتاه، به سراغ مخفیگاه خوراک رفته و گاه در طول شبانه روز، چند نوبت از ذخیره خوراکی تغذیه می‌کنند. در ذخیره اندوزی بلند مدت، مصرف از ذخایر پنهان شده بر طبق چرخه‌های فصلی کمبود خوراک، انجام می‌شود. این در حالی است که جانور ذخیره کننده ممکن است، مخفیگاه خوراک خود را فراموش کند، اما در اثر جستجوی شدید در اثر کمبود غذا، مخفیگاه خوراک جانور دیگری را کشف کند. جانورانی مانند دارکوب و سنجاب، گاه انبارهای متعددی ایجاد کرده و در هر انبار تنها یک نوع خوراک را ذخیره می‌کنند. ذخیره اندوزی در جانوران، می‌تواند به صورت گروهی دیده شود و اعضای گروه جانوری ظاهراً از ذخایر خود در مقابل تعرض خارجی حراست می‌کنند.
ذخیره اندوزی در انسان
از دیر باز در تمام دوران شناخته شده تاریخ بشر، ذخیره اندوزی، یکی از مهمترین فعالیت‌های فرهنگی بوده‌است. ذخایر بزرگی از خوراک یا اشیاء مخفی شده و مورد حفاظت قرار می‌گرفتند. محل ذخیره یا انبار گاه در زیر زمین و گاه در زیر آب قرار داشت و گاه با آیین و نشانه‌های مذهبی همراه و بخشی از کل یک ساختار اجتماعی بود. کشف گنجینه‌های تاریخی و دیگر یافته‌های باستان‌شناسی، شواهد بسیاری در تأیید قدمت فرهنگ ذخیره اندوزی در انسان به دست می‌دهند. از
دوران نوسنگی، شواهد پراکنده‌ای از ذخیره اندوزی محدود، به دست آمده‌است، اما از عصر برنز ذخیره اندوزی به یک پدیدهٔ رایج و سازمان یافته تبدیل شده‌است، در مناطقی مانند اسکاندیناوی و فرانسه انبارهای بزرگی مربوط به عصر آهن کشف شده‌اند.
ذخیره اندوزی در دوران معاصر نیز به اشکال گوناگون تداوم یافته‌است و می‌تواند به صورت یک فعالیت سازمان یافته در جماعات بزرگ دیده شده یا به صورت پراکنده در جماعات کوچک و رفتار فردی مشاهده شود. نگرانی از بلایای طبیعی مانند زلزله یا ناآرامی سیاسی مانند جنگ یا احتمالات غیرقابل پیشبینی، یکی از دلایل عمده انواع ذخیره اندوزی است. نمونه روشنی از این رابطه علت و معلولی ذخیره خواربار در ارتباط با همه‌گیری ویروس کرونا در سال ۱۳۹۹خ، بود، که در اکثر نقاط جهان به صورت پراکنده و سازمان یافته مشاهده شد. به نوبه خود نگرانی از فجایع طبیعی یا اجتماعی؛ و پیشبینی کمبود مایحتاج در اثر این فجایع، باعث شکل یافتن جنبش‌های آماده باش مردمی، مانند جنبش زنده‌ماندن شده‌است. ذخیره اندوزی در انسان، از حد خوراک، بسیار فراتر رفته و شامل انواع مواد مصرفی مانند سوخت و پوشاک یا اقلام اعتباری مانند سکه طلا نیز می‌شود. احتکار، یکی از انواع ذخیره اندوزی و خاص انسان است. انگیزه احتکار بیشتر از نگرانی، به سودجویی از مناسبات اقتصادی تمایل دارد و این رو علاوه بر غیراخلاقی بودن، توسط دولتها نیز ممنوع شده‌است.