دارچین نوعی ادویه خوشبو است که در صنعت آشپزی و درمانی مورد استفاده قرار میگیرد. دارچین از داروهای گیاهی خوشبو نیز محسوب می‌شود. درخت دارچین که بیشتر در هندوستان و چین می‌روید، جزو رده دولپه‌ای‌های جداگلبرگ می‌باشد و همیشه‌سبز است. بومی سریلانکا است و بهترین آن دارچین سیلانی است. گلهای منظم و سفید مایل به زرد دارد، پوست آن را هم که قهوه‌ای‌رنگ است دارچین می‌گویند.
درختچه دارچین درختی است کوچک، به ارتفاع ۵ تا ۷ متر که از تمام قسمت‌های آن بویی مطبوع استشمام می‌شود. گلهای این ادویه در فاصله ماه‌های بهمن تا اوایل فروردین ظاهر می‌شود. برگ این درخت سبز و دارای گلهایی به رنگ سفید است. دارچین بومی سریلانکا و جنوب هند است و پوست درختچه آن به عنوان ادویه به‌کار می‌رود. در قرون وسطی از دارچین برای درمان سرفه، ورم مفاصل و گلودرد استفاده می‌شد. تحقیقات جدید نیز بر خواص و فایده‌ها پزشکی دارچین تأکید دارند.
نامگذاری
در هند به نام «لالجین» و در اندونزی به نام چوب شیرین یا «کایو مانیس» نامیده می‌شود. در بسیاری از زبان‌های اروپائی cinnamon را مشتق از کلمه لاتینی Cannella و مخفف آن Canna یا Cane بمعنی عصا می‌دانند. این کلمه از لغت یونانی kinnámōmon گرفته شده‌است. گویا واژهٔ فارسی «دارچین» ترکیبی از دو واژهٔ «دار» درزبان کردی به معنی چوب و «چین» کشوری در خاور آسیا است.
تاریخچه
با توجه به گستردگی جغرافیایی گونه‌های مختلف دارچین سابقه پیدایش و نامگذاری آن‌ها نیز متفاوت است. سابقه مصرف و شناسایی آن به مصر باستان و به حدود دوهزار سال پیش از میلاد بر می‌گردد. اما آنچه که در تاریخ به دارچین چینی مشهور شده در حقیقت نوعی از دارچین به نام Cinnamon Aromaticum یا Cassia است که بومی چین بوده و به صورت درخت ۲۰ الی ۳۰ متری است که از پوست درخت به عنوان دارچین استفاده می‌شود.
در قسمت‌های مختلف تورات نیز به مصرف آن توسط موسی پیامبر هم به عنوان غذا و هم برای بوی خوش اشاره شده‌است. درنوشته‌های هرودوت نیز از دارچین به عنوان «چاشنی گرانبها» یاد شده‌است. ورود دارچین به اروپا از دو طریق بندر اسکندریه در مصر و نیز از طریق بازرگانان پرتغالی در قرن ۱۵ و ۱۶ میلادی بوده‌است.
گونه‌ها
- Cinnamomum verum یا دارچین اصل یا دارچین سیلانی که پوست داخلی آن مصرف دارد و لطیف و نرم است.
- C. aromaticum یا دارچین چینی که پوست آن نازک ولی سخت است ولی عطر و طعم آن تندتر از انواع دیگر است.
- C. burmannii یا دارچین اندونزی.
- C. loureiroi یا دارچین ویتنامی، دارچین مختص کشور ویتنام است.
کشت و برداشت
بعد از دو سال که از کاشت درخت گذشت آن را از نزدیک زمین قطع کرده و در سال آینده شاخه‌هائی را که از کناره تنه اصلی رشد کرده بریده و پوسته آن را خارج کرده و بلافاصله خشک می‌کنند و سپس در قطعات ریز بریده و فروخته می‌شود. در مورد نوع دارچین چینی از پوست بیرونی استفاده می‌شود.
ترکیب شیمیایی
در هر صد گرم پودر دارچین:
موارد مصرف
دارچین در بیشتر کشورها به عنوان ادویه، چاشنی غذا و شیرینی‌ها مصرف می‌شود. در ایران کاربرد زیادی در قنادی (مغازه)ها به صورت عصاره، اسانس و گَرد دارد. گَردِ دارچین در تزئین شُله زرد و حلیم به ویژه غذای نذری استفاده می‌شود.
میزان مصرف
بعضی از محققان مصرف روزانه ۲ تا ۴ گرم پودر دارچین را توصیه می‌نمایند و بعضی دیگر معتقدند این مقدار باید بین ۱ تا ۶ گرم دارچین باشد، با این‌حال توجه داشته باشید مصرف بیش از اندازه دارچین می‌تواند مسموم‌کننده باشد.
خواص دارویی
اثر ضد آلزایمر دارچین: دارچین حاوی دو ترکیب است که از مغز حفاظت می‌کنند، این دو ترکیب عبارتند از سینامیک آلدهید و اپیکاتچین که مانع از تجمع پروتئین آسیب‌رسانی می‌شوند که باعث بروز آلزایمر می‌شود. پروتئین تاو (Tau) که باعث بروز زوال عقل می‌شود مشکلاتی در ارتباطات داخلی نورون‌ها ایجاد می‌کند. این پروتئین‌ها اتحاد و همکاری برخی از بافت‌های مغزی را دچار مشکل می‌کنند. دارچین به دلیل دارا بودن دو ترکیب مهم ذکر شده از بروز این مشکلات ممانعت می‌کند. در یک گزارش نیز نشان داده شده که ماده استخراج شده از عصاره دارچین خاصیت جلوگیری از بیماری آلزایمر در مدل موش را دارا می‌باشد.
خواص آرایشی: به عنوان رنگ موی طبیعی استفاده می‌شود و به موها رنگ قهوه‌ای روشن می‌دهد.
اثر دارچین بر کاهش وزن: افرادی که مخلوط عسل و دارچین را نوشیده‌اند اظهار کم‌اشتهایی و بی میلی نسبت به کربوهیدرات‌ها را تجربه کرده‌اند. اضافه‌کردن عسل و دارچین به رژیم غذایی می‌تواند راهی دلپذیر برای کنترل این عارضه و کمک خوبی برای کاهش وزن باشد. نصف این چای را قبل از خواب و باقی‌مانده آن را صبح بنوشید. از آنجایی که ممکن است این چای باعث کاهش قند خون شود، بهتر است بیماران در مورد مصرف آن با پزشک معالج خود مشورت کنند.
این ماده غذایی سرشار از مواد معدنی مورد نیاز بدن از جمله منگنز، آهن و کلسیم و همچنین فیبر است. رژیم غذایی پر دارچین می‌تواند اثرات منفی خوراکی‌های پرچربی را کاهش دهد.
سایر: بعضی مطالعات علمی نشان دهنده اثرات ضد ویروسی دارچین است. بررسی‌های علمی نشان‌دهندهٔ کاهش تکثیر ویروس اچ‌آی‌وی در شرایط آزمایشگاهی در حضور عصارهٔ دارچین است.
همچنین اثرات ضد دیابت نوع دو در مطالعات علمی گزارش شده‌است.
نگارخانه
برگ‌های درخت دارچین
برگ‌های درخت دارچین
پوست‌کنی از شاخه دارچین، سریلانکا
دارچین هندی
دارچین خشک شده و آسیاب شده
دارچین سیلانی چپ
اسانس دارچین
- Shole-zrad-2014.JP
جستارهای وابسته
- ساذج هندی با نام علمی Cinnamomum tamala گونه‌ای از دارچین‌ها است.
| Beverages |
|
|---|---|
| Breads | |
| Appetizers and salads |
|
| Cheeses | |
| Soups |
|
| Dishes | |
| Grilled meats |
|
| Desserts | |
| Frequent ingredients | |
| Unique instruments | |
Related cuisines: Arab • Levantine • Mediterranean • آشپزی خاورمیانه • آشپزی ارمنی • Cypriot • Ottoman • آشپزی سوری | |
