بوم‌شناسی انسانی

بوم‌شناسی انسانی (به انگلیسی: Human ecology)، یک مطالعه میان‌رشته‌ای و ترارشته‌ای از رابطه بین انسان‌ها و محیط طبیعی، اجتماعی و محیط ساخته‌شده به دست بشر است. فلسفه و مطالعه بوم‌شناسی انسانی دارای تاریخچه‌ای گسترده و پیشرفته در زمینه محیط زیست، جغرافیا، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، انسان‌شناسی، زیست‌شناسی، همه‌گیرشناسی، بهداشت عمومی و اقتصاد خانگی هست.

تاریخچه

تاریخ بوم‌شناسی انسان ریشه‌های قوی در بخش‌های جغرافیا و جامعه‌شناسی اواخر قرن نوزدهم دارد. در این زمینه یک پیشرفت مهم تاریخی یا برجسته ای که پژوهش را به روابط زیست‌محیطی بین انسان‌ها و محیط‌های شهری آن‌ها تحریک می‌کرد، در کتاب جورج پرکینز مارش به‌نام «مرد و طبیعت: جغرافیای فیزیکی که توسط اقدامات انسانی تغییر کرد»، که در سال۱۸۶۴ منتشر شد، پیدا شد. مارش علاقه‌مند به عامل فعال درهم‌کنش‌های انسان-طبیعت (پیشگام اولیه در بوم‌شناسی شهری یا ساختار جاویژه انسانی) در اشاره مکرر به اقتصاد طبیعت بود.

اولین استفاده در زبان انگلیسی از اصطلاح «بوم‌شناسی» به شیمی‌دان آمریکایی و بنیان‌گذار حوزه اقتصاد خانه، الن سوالو ریچاردز نسبت داده می‌شود. ریچاردز ابتدا این اصطلاح را به عنوان «Oekology» در سال ۱۸۹۲ میلادی معرفی کرد و بعدها اصطلاح «بوم‌شناسی انسانی» را توسعه داد.

اصطلاح «بوم‌شناسی انسانی» در سال ۱۹۰۷ در اثر ریچاردز به‌نام «بهداشت در زندگی روزمره» منتشر شد، که در آن «مطالعه محیط اطراف انسان‌ها در تأثیرات آنها در زندگی مردان» است. استفاده ریچاردز از این اصطلاح، انسان را به عنوان بخشی از طبیعت و نه جدا از طبیعت شناساند. این اصطلاح نخستین حضور رسمی خود را در زمینه جامعه‌شناسی در کتاب «مقدمه‌ای بر علوم جامعه‌شناسی» که در سال ۱۹۲۱ میلادی منتشر شد، داشت. این کتاب به‌وسیله رابرت ازرا پارک و ارنست واتسون برگس (نشر دانشکده جامعه‌شناسی دانشگاه شیکاگو) نوشته شد. دانش‌آموز آنها، رادریک مک‌کنزی کمک کرد که زیست‌بوم انسانی را به‌ عنوان یک زیرمجموعه در مکتب شیکاگو تقویت کند. این نویسندگان بر تفاوت بین بوم‌شناسی انسانی و محیط‌ زیست به‌طورکلی با برجسته کردن تکامل فرهنگی در جوامع انسانی تأکید داشتند.

بررسی اجمالی

بوم‌شناسی انسانی به عنوان نوعی تحلیل برای روابط انسانی تعریف شده‌است که به‌طور سنتی برای گیاه‌ها و حیوان‌ها در محیط‌زیست مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حرکت به سوی این هدف، بوم‌شناسان انسانی (که می‌توانند شامل جامعه‌شناسان باشند) دیدگاه‌های گوناگون از طیف وسیعی از رشته‌ها شامل «دیدگاه‌های گسترده‌تر» را پوشش می‌دهند. در اولین شماره مجله «بوم‌شناسی انسانی: ژورنال میان‌رشته‌ای» (در سال ۱۹۷۲ میلادی) سردبیران آن یک بیانیه ابتدایی در زمینه موضوعاتی در بوم‌شناسی انسانی دادند. بیانیه آن‌ها یک مروری گسترده دربارهٔ ماهیت میان‌رشته‌ای موضوع ارائه می‌دهد:

• سازگاری ژنتیکی، فیزیولوژیکی و اجتماعی با محیط زیست و تغییرات محیطی؛
• نقش عوامل اجتماعی، فرهنگی و روان‌شناختی در حفظ یا نابودی زیست‌بوم‌ها؛
• تأثیر تراکم جمعیت بر سلامت، سازمان اجتماعی یا کیفیت محیط‌ زیست؛
• مشکلات سازگاری جدید در محیط‌های شهری؛
• درون‌کنش‌های فنی و تغییرات محیطی؛
• توسعه اصول متحد در مطالعه سازگاری زیست‌شناسانه و فرهنگی؛
• پیدایش ناهنجاری‌ها در تکامل زیستی و فرهنگی انسان؛
• رابطه کیفیت و کمیت غذایی با عملکرد فیزیکی و فکری و تغییرات جمعیتی؛
• استفاده از رایانه‌ها، دستگاه‌های سنجش از راه دور و سایر ابزارها و فناوری‌های جدید

مجلات کلیدی

• محیط‌زیست و جامعه
• بوم‌شناسی انسانی: ژورنال میان‌رشته‌ای
• گزارش بوم‌شناسی انسانی
• ژورنال بوم‌شناسی سیاسی

جستارهای وابسته

• بوم‌شناسی کشاورزی
• ارتباطات زیست‌محیطی
• اقتصاد محیط زیست
• بوم‌شناسی
• روان‌شناسی محیطی
• اقتصاد خانه
• اقتصاد سبز
• بوم‌شناسی صنعتی

خواندن بیشتر

• کوهن، ج. ۱۹۹۵. چگونه بسیاری از مردم می‌توانند از پشتیبانی زمین حمایت کنند؟ نیویورک: نورتون و شرکت
• Dyball, R. و Newell, B 2015. درک محیط‌زیست بشری: رویکرد سیستم به پایداری در لندن، انگلستان: Routledge.
• آیزنبرگ، E. 1998. محیط‌زیست ادن. نیویورک: Knopf.
• Hansson, LO و B. Jungen (eds.). 1992 مسئولیت انسانی و تغییر جهانی. گوتبورگ، سوئد: دانشگاه گوتبورگ.
• hens, L. ، RJ Borden, S. Suzuki و G. Caravello (eds.). 1998 تحقیقات در بوم‌شناسی انسانی: یک مروری میان‌رشته‌ای. بروکسل، بلژیک: Vrije Universiteit Brussel (VUB) Press.
• مارنت، GG 2001. بوم‌شناسی انسانی: مفاهیم پایه‌ای برای توسعه پایدار. Sterling, VA: Earthscan.
• McDonnell, MJ و ST Pickett. 1993 انسان‌ها به عنوان اجزای محیط‌زیست: محیط‌زیست اثرات انسانی ظریف و مناطق جمعیتی. نیویورک: Springer-Verlag.
• میلر، جی.ر. RM لرنر، لیبره شیمبرگ و آقای اندرسون. ۲۰۰۳ دائرةالمعارف بوم‌شناسی انسانی. سانتا باربارا، CA: ABC-CLIO.
• Polunin, N. و JH Burnett. 1990 نگهداری زیست‌کره. (مقالات سومین کنفرانس بین‌المللی آینده محیط‌زیست - ICEF). ادینبورگ: انتشارات دانشگاه ادینبورگ.
• کوین، JA 1950. بوم‌شناسی انسانی. نیویورک: Prentice-Hall.
• Sargent, F. (ed.). 1974 بوم‌شناسی انسانی. نیویورک: الزویر آمریکایی.
• سوزوکی، S. , RJ Borden و L. Hens (eds.). 1991 بوم‌شناسی انسانی - آمدن به سن: بازنگری بین‌المللی. بروکسل، بلژیک: Vrije Universiteit Brussel (VUB) Press.
• Tengstrom, E. 1985. بوم‌شناسی انسانی - یک رشته جدید؟: شرح کوتاه‌مدت تاریخی نهادی و فکری محیط‌زیست بشر. گوتبورگ، سوئد: Humanecologiska Skrifter.
• Theodorson, GA 1961. مطالعات در بوم‌شناسی انسانی. Evanston, IL: رد، پترسون و شرکت
• Wyrostkiewicz, M. 2013. "محیط زیست انسانی. یک مفهوم و رابطه انسان و طبیعت". لوبلین، لهستان: KUL
• جوان، GL (ed.). 1989 ریشه‌های انسان‌شناسی. استروسبرگ، PA: هاچینسون راس.

پیوند به بیرون

• پرونده‌های رسانه‌ای مربوط به Human ecology در ویکی‌انبار