بیگانه‌پیوندی

بیگانه‌پیوندی (به انگلیسی: Xenotransplantation) (xenos- از یونانی به معنای «بیگانه» یا عجیب)، دیگرپیوند یا پیوند ناهمسان (heterologous transplant)، پیوند سلول‌ها، بافت‌ها یا اندام‌های زنده از یک گونه به گونه دیگر است. چنین سلول‌ها، بافت‌ها یا اندام‌هایی را بیگانه‌پیوندها (xenotransplants) می‌گویند. با پیوند آلوژنیک (از دیگر افراد از همان گونه)، پیوند هم‌ژنی یا پیوند همسان (اندام‌های پیوندشده بین دو فرد ژنتیکی یکسان از یک گونه) و پیوند خودپیوند (از یک بخش بدن به بخش دیگر در یک فرد) در تضاد است. بیگانه‌پیوند یک روش مصنوعی برای ایجاد یک کیمارای انسانی، یعنی انسانی با زیرمجموعه‌ای از سلول‌های جانوری است. در مقابل، فردی که در آن هر سلول دارای مواد ژنتیکی از یک انسان و یک جانور باشد، دورگه انسان-جانور نامیده می‌شود.

بیگانه‌پیوندهای برخاسته از بیمار با پیوند سلول‌های تومور انسانی به موش‌های دارای کمبود ایمنی ایجاد می‌شوند و یک تکنیک پژوهشی است که اغلب در تحقیقات سرطان‌شناسی پیش‌بالینی بهره‌گیری می‌شود.

دریچه‌های قلب مصنوعی بیوپروتز عموماً از خوک یا گاو گرفته شده‌اند، اما سلول‌ها پیش از قرار دادن توسط درمان گلوتارآلدئید کشته می‌شوند، بنابراین، از نظر فنی تعریف سازمان بهداشت جهانی دربارهٔ بیگانه‌پیوند سلول‌های زنده را برآورده نمی‌کنند.