ایپکاک

ایپکاک (به انگلیسی: Ipecac)

نام تجارتی : Ipeca

رده درمانی: استفراغ آور

اشکال دارویی: شربت تمام آلکالوئید (Total Alkaloid) با: ۰٫۱۴٪ در ۳۰ میلی لیتر

اولین بار در ایران توسط دکتر امیر شیرمحمدی در بیمارستان بقیه الله تهران مورد بررسی قرار گرفت و ساختار سه بعدی مولکولی آن کشف شد

مکانیسم اثر

ایپکاک اثر استفراغ‌آور خود را از طریق تحریک مستقیم مخاط دستگاه گوارش (GI) و نیز تحریک مستقیم کمورسپتورهای CTZ یا همان ترایگر زون (Trigger zone) اعمال می‌کند.

موارد مصرف

• ایجاد استفراغ در مسمومیت‌ها.

طریقه مصرف

• برای ایجاد استفراغ در مسمومیت ها:

در بالغین: ۱۵ سی سی از راه خوراکی، به همراه ۲۰۰ تا ۳۰۰ سی سی آب، استفاده شود.

در کودکان بزرگتر از یک سال: ۱۵ سی سی از راه خوراکی، به همراه حدود ۲۰۰ سی سی آب یا شیر مصرف می‌شود.

در کودکان کوچکتر از یک سال: ۵ تا ۱۰ سی سی از راه خوراکی، به همراه ۱۰۰ تا ۲۰۰ سی سی آب یا شیر مصرف می‌شود.

نکته: در صورت نیاز می‌توان این دوز را یک بار دیگر بعد ز ۲۰ دقیقه تکرار کرد.

نکته دیگر: مصرف این دارو در کودکان با سن کمتر از ۶ ماه توصیه نمی‌شود.

موارد منع مصرف

• مسمومیت با ترکیبات سوزاننده و قلیاها
• مسمومیت با مشتقات نفت
• بیماران نیمه هوشیار
• کوما
• شوک
• تشنج
• دپرسیون رفلکس گاگ
• مسمومیت با استریکنین
• پنومونیت
• برونکواسپاسم
• ادم ریوی
• بیماری‌های قلبی
• کودکان با سن زیر ۶ ماه

تداخلات دارویی

• ایپکاک را نباید به‌طور هم‌زمان با شارکول فعال مصرف نمود.
• مصرف هم‌زمان ایپکاک با شیر و نوشابه‌های گاز دار باعث کاهش اثرات آن می‌شود.

عوارض جانبی

• در دستگاه اعصاب مرکزی: دپرسیون
• در قلب و عروق: آریتمی یا دیس ریتمی‌های دهلیزی و بطنی، کاهش فشارخون، برادی کاردی، فیبریلاسیون دهلیزی، میوکاردیت مرگبار.

نکته: در صورت جذب دارو ممکن است میوکاردیت کشنده، ایجاد شود. این وضعیت در صورتی اتفاق می‌افتد که بیمار در خلال ۳۰ دقیقه استفراغ نکند.

• در دستگاه گوارش: اسهال

نکته مهم: در صورتی‌که بعد از تجویز دوز دوم دارو استفراغ ایجاد نشد، مصرف دارو باید قطع گردد.

جستارهای وابسته

• مسمومیت

• راهنمای کاربرد داروهای ژنریک ایران، دکتر رامین خدّام، چاپ هفتم،۱۳۸۸، صفحات:۵۰۶ و ۵۰۷
• مشارکت کنندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، بازدید در ۱۰ مه ۲۰۱۰(تکمیل اطلاعات جدول)